imiiiiiifr,
m
«urn
I-
lii g É-
.lift J
Regent
Oktober 2022
13
Geboortehuis van Adriaan Francois Lammens jr., het
pand aan Bellamypark 6, Vlissingen.
(foto: Jaco Simons).
Op 19 april 1788 ging Adriaan in de Mid-
delkerk in Vlissingen in ondertrouw met de
Zierikzeese Suzanna Cornelia Mogge Pous.
Het huwelijk vond kort daarna plaats in Su
zanna’s woonplaats.
De jonge mr. Lammens begon zijn loop
baan in 1788 als advocaat in onze stad.
Hij nam in datzelfde jaar zitting in de stads
raad en dat op slechts 21-jarige leeftijd.
Ongeveer vijf jaar later werd hij schepen.
Hij was politiek gezien Fransgezind of pa
triottisch. Het patriottisme was een stro
ming die omstreeks 1780 in de Republiek
der Nederlanden was ontstaan door fusie
van aristocratische en democratische her-
vormingsgezinden, veelal aanhangers van
de Verlichting. De macht van de stadhou
der moest worden ingeperkt en er moest
naar meer volksinvloed worden gestreefd.
Patriotten waren dus tegenhangers van
Prinsgezinden.
Na de zogeheten Omwenteling, toen de
Franse tijd een feit werd in Nederland,
heette Adriaans functie ‘representant des
volks van Vlissingen’. ‘Maire’ (burgemees
ter) was toen de illustere mr. Abraham van
Doorn. In juli 2014 schreef ik een artikel
over hem in Den Spiegel.
Lammens’ ambities reikten verder dan
het gemeentelijke bestuur want in de loop
der jaren liet hij van zich horen op zowel
provinciaal als landelijk niveau. Zo werd
hij in 1795 lid van de Vergadering van
provisionele representanten van het Volk
Familiewapen Lammens (Zeeuws Archief,
Historisch Topografische Atlas Vlissingen,
inv.nr. 3518).
van Zeeland en was hij eind 1795/ begin
1796 gedeputeerde ter Staten-Generaal
voor Zeeland. Voor die betrekking vertrok
hij naar Den Haag. Tot slot werd hij lid van
het Comité tot de Algemene Zaken van
het Bondgenootschap te Lande, namens
Zeeland. Dat was van 2 maart tot 9 augus
tus 1796. Vanaf laatstgenoemde datum zou
het lange tijd stil blijven rondom de carrière
van de Vlissinger. Lammens nam op eigen
verzoek ontslag vanwege persoonlijke rede
nen. Hij gaf als reden op dat hij de belangen
van zijn oude vader moest gaan behartigen,
maar ook zijn huwelijksproblemen zullen ze
ker een rol hebben gespeeld. Met Suzanna
Cornelia Mogge Pous had Adriaan een
moeizame relatie. Al na zeven jaar waren
zij “gescheiden van tafel en bed”, zoals dat
destijds heette, waarna in 1799 de officiële
scheiding werd ondertekend in Axel. Dat
was vrij uitzonderlijk voor die tijd. In de hu
welijksjaren werden vier kinderen geboren.
Lammens bevond zich in één van de moei-
lijkste periodes van zijn leven, getuige het
blad Landbouw Beleven: “Hij trok zich
terug op het landgoed van zijn vader ten
noorden van Axel, in de Zaamslagpolder.
De familieboerderij op het landgoed heette
‘Kleine Tempel’, genoemd naar de Orde
van de Tempeliers die hier vóór de inun
datie van deze polder in 1586 bezittingen
had.”
Adriaan hertrouwde in 1800 met Maria de
Gelder in Zierikzee. Het paar woonde nog
zl