om door de karnhond in "beweging te worden gebrachthaar as
is bevestigd aan de karn, waarin door het op en neergaan van
de stamper, de boter van de melk wordt gescheiden. Tegenover
de deur die toegang geeft tot de schuur, is de ingang van een
grote kelder. Boven die kelder bevindt zich het "opkamertje",
dat hoofdzakelijk is bestemd voor logies. Het huis in voert
een tamelijk brede gang, waardoor men komt in de woonkamer
(keuken), 's winters wordt deze door het gezin bewoont, 's Zo
mers betrekt men de "bakkeette"die bestaat uit een kamer en
de oven waarin het brood wordt gebakken. Terug in de woning:
in de woonkamer zien wij aan de voorzijde twee ramen, en een
raam in de zijmuur. In het midden van de kamer staat een uit-
trektafel met daaromheen verschillende stoelen, tegen de korte
binnenmuur staat een kabinet of grote kast, daarnaast is de
deur naar de gang. In de lange binnenwand (beschot) staat in
het midden een ingebouwde kast, bestemd voor aardewerk, aan
weerszijden is een bedstede, in de één hangt aan het voeten
eind een krib, bestemd voor de jeugd. Aan de schoorsteen ge
bouwd tegen de korte buitenmuur, op ongeveer 1.10 m hoog is
de schoorsteenlijst bevestigd, waarop in het midden een pen
dule met zijstukken, op de éne hoek een mooi bewerkte tabaks
pot, daarachter vaak een boek (Bijbel), aan de tegenovergestelde
hoek vaak een pot met zwavelstokken en een blikken sigarenkist.
Op de vloer om de schoorsteen de doofpot, een pijpenrek met
lange Goudse pijpen, een kleine met koper beslagen blaasbalg,
boven de haard hangt "de babbe" rookwerend, warmte temperend;
terzijde hangend: vuurlepel, pook, blaaspijp (afgebroken ge
weerloop), tang (grote en kleine), op de vloer staat nog een
stoof en een klein comfoort, voor de haard ligt de ijzeren
haardplaat. Boven het haardvuur hangt een grote, zwarte water
ketel, hoog boven in de schoorsteen hangen ijzers om vlees en
spek te roken. De vloer is bedekt met een groot en met enkele
kleine kleden. Tussen de ramen hangt een grote spiegel, boven
de deur en aan de binnenwand hangen schilderijen. Wanneer aan
de andere zijde van de gang zich een pronkkamer bevindt, met
o.a. een antiek kabinet, waarop eveneens dure antieke bekers
staan, is de verdere meubilering luxueus, somtijds antiek in
gericht. De woonkamer doet 's winters dienst als keuken, van
daar deze volksnaam voor de woonkamer.
Sinds de vorige eeuw zijn vele woningen, die tegen de schuur
waren gebouwd, afgebroken, om plaats te maken voor eveneens
ruime huizen, ongeveer van dezelfde omvang als de vorige,
zij zijn gebouwd op circa 15 a 20 meter afstand van de schuur,
21
