tuchthuis te Middelburg dan wel gebannen en gedetineerd
zijn geweest". Er stonden toen in de stad Kortgene (het was
immers een middeleeuwse stad geweest) 85 huizen, waarvan er
7 waren geplunderd. Omstreeks die tijd telde de hervormde
gemeente 563 leden.
Kort na de Franse inval, in 1796, toen Nederland onder
Fransgezind bestuur stond, kreeg de kerkeraad een brief van
"de representanten van Zeeland", het toenmalige provinciale
bestuur, waarin de kerkeraad werd te verstaan gegeven, dat:
"voortaan geen commissarissen van magistraten of
ambagtsheeren in de consistorie (zo heette toen de
vergadering van de kerkeraad) 'zullen mogen compareeren en
stem hebben om predikanten, kerkenraaden of voorzangers
verkiezen." Het Collegium Qualifies turn was daarmee dus
ontbonden.
Toen het jaar daarop, in 1797, drie nieuwe kerkeraadsleden
gekozen moesten worden, onstond er onenigheid omtrent de
manier waarop men zou kiezen. De predikant en enige
kerkeraadsleden wilden rechtstreeks kiezen uit de gemeente,
maar twee andere kerkeraadsleden wilden, dat door de
kerkeraad enkel een dubbeltal zou worden gekozen, waaruit
de lidmaten (de mannelijke tenminste) de kerkeraadsleden
Gedenksteen in de Hervormde kerk van Kortgene vanwege de herbouw van de kerk,
1754. Foto 1977, Gemeentearchief Goes.
5
