Een kiikie in de Stoom-, Boek-. Kunst- en Handelsdrukkerij der Firma
Oosterbaan Le Cointre te Goes.
Het boekje, dat is uitgevoerd in oblongformaat, heeft een lichtgroene
omslag, waarop een foto prijkt van het pand Lange Vorststraat C 220 waarin
de firma in 1907 was gevestigd. Trots wordt ook vermeld, dat deze
uitgave den Eersten Prijs behaalde. Onderaan de omslag staat in een
kader de slagzin: "Net drukwerk verhoogt het cachet van elke zaak". In
reklamewerk van later tijden gebruikte de firma deze slogan wel vaker.
De titelpagina toont een opmerkelijk medaillon, waarin is afgebeld een
gekroonde, staande leeuw die een wapenschild vasthoud met daarop een
inktrol, een zethaak en een drukpers. Het randschrift herinnert aan de
Haarlemmer Laurens Janszoon Coster, die omstreeks 1400 de boekdrukkunst
zou hebben uitgevonden: "Uit Haarlems bloemhof ging het licht over op de
aarde".
Het voorwoord beslaat twee bladzijden en is geschreven in een stijl, die de
huidige reklamemakers de haren te berge zou doen rijzen. Wat denkt U van:
"Tal van winkeliers c.s. geven hunne orders op drukwerk aan inrichtingen
buiten hunne omgeving Mocht dat nu eens uit zijn! Er is geen enkel motief
voorWat ge. op het gebied van drukwerk elders bestelt, kunt ge beslist even
goed, tot minstens even lage prijs, in uwe eigene omgeving bekomen.
Na het voorwoord, gedateerd 22 Augustus 1907, volgt het hoofdstukje
Woonhuis Lange Vorststraat C 220.Dezelfde afbeelding als op de omslag
is hier afgedrukt: een afgetopte gevel, op de begane grond twee ramen met
daartussen een dubbele deur, op de eerste verdieping twee schuiframen en op
de zolderverdieping een venster, verdeeld in negen kleine ruiten, vlak onder
de daklijst. Archiefonderzoek bracht aan het licht, dat het pand eerder
toebehoorde aan D. Klemkerk, die in 1891 een bouwvergunning aanvroeg
voor een drukkerij achter dit woonhuis. In 1901 werd de firma Oosterbaan
Le Cointre opgericht, die de drukkerij verschillende malen uitbreidde. In
1913 werd het belendende perceel C 219 gekocht, beide panden, C 219 en C
220, werden afgebroken en op de vrijkomende grond verrees het kantoorge
bouw annex magazijn met de karakteristieke gevel die in advertenties van de
firma vaak werden afgebeeld. Inmiddels is deze ook weer neergehaald en
vervangen door winkelpuien. De drukkerij is verhuisd naar het gebouw van
de voormalige Ambachtsschool aan de Westwal.
Het opschrift "Stoomdrukkerij Oosterbaan Le Cointre" op de gevel in
1907 is misleidend. De lezer zal wel bemerken, dat de drijfkracht niet door
de stoommachine, maar door een gasmotor wordt geleverd. Ongetwijfeld zal
er een stoommachine zijn geweest in een eerder tijdvak, maar dat is niet in
het archief te vinden. IN 1903 kreeg de firma Oosterbaan een vergunning om
een gasmotor te plaatsen; over stoommachines is niets vermeld.
De volgende afdelingen die worden beschreven, zijn "Kantoor" en "Drukke
rij-kantoor", daarna komen de werkplaatsen, met als laatste de machine-
28