16
dat zat hem dwars. Ze wilden mij weren en dat had te maken met mijn persoon.
Bij een onderzoek begint men met een vooronderzoek, in geheim, en ook daar
wilden ze mij niet bij hebben. Ik was maar gewoon de werkman. Toen gingen ze
's middags om twee uur een besloten vergadering houden, want dan kan "Jan"
toch niet, omdat hij dan moest verletten (in die tijd werd dit werk nog niet ver
goed). Als ik naar een vergadering ging, liet ik mijn vrouw werken. Ik was er dan
toch en dat stak ze.
Ik heb mij aan het feit geërgerd dat men mij buitenspel heeft willen zetten tijdens
de ramp en bij de herdenking. Ik had tenslotte foto's genoeg. Ik kan begrip
opbrengen dat er niet veel bekendheid aan het rampgebeuren is gegeven, dan zou
het bekend geworden zijn dat de burgemeester had gefraudeerd en hoe het geko
men is dat hij verdronken is en hoe hij functioneerde. Secretaris Kouman is als
ambtenaar naar Schoorl gegaan.
Na de ramp kregen we de afwikkeling. Er was een rampenfonds en een expert
kwam de schade opnemen. Tot daar had ik er nog niets mee te maken, maar er
bleef geld over en er werd een na-uitkering gegeven.
"Hoewel er nadrukkelijk wordt gesteld dat het woonmilieu van de getroffene
en niet zijn beroep of inkomen maatgevend moet zijn, volgt er in de instruc
tie daarna toch een voorbeeldindeling die puur op klasseverschil is geba
seerd: in groep 1 zitten ongeschoolde arbeiders en zeer kleine middenstan
ders in groep 2 geschoolde arbeiders en kleine middenstanders in groep 3
middenstanders, kleine boeren en lagere ambtenaren in groep 4 gegoede
middenstanders, boeren en hogere ambtenaren en in groep 5 ondernemers
grote boeren en de hoogste ambtenaren. Nu krijgen we het: iemand uit groep
1 krijgt precies 100% uitkering op basis van de eerder opgestelde eenheids
prijzen, maar iemand uit groep 2 blijkt ook 100% te krijgen. Daarna gaan
de uitkeringen omhoog 140% voor groep 3 175%, voor groep 4 en 225%
voor groep 5.
Dat wil zeggen dat als je een goed ingezetene was en je had veel meubilair, daar
is niks op tegen, en als je dan een schade van 11. 20.000,- had, en nu komt het: die
gegoede man krijgt er nog eens 125% bovenop, maar de arme sloeber krijgt niks.
"Arbeidersvertegenwoordiger J. Walraven uit Bath - ik zat in de gemeente
lijke commissie met een man of negen. Ze deelden de inwoners in klassen in.
Ik heb het papiertje altijd bewaard. Als je maar een arme sloeber was kwam
je in klasse 1, de middenstanders zaten in 3 en zo liep dat op tot klasse 5. Hoe
hoger de klasse, hoe hoger de extra uitkering. Dat vond ik een grote onrecht
vaardigheid, want ze keken helemaal niet of een grote boer toevallig oude
meubeltjes had. Terwijl dat soms wel voorkwam. Maar de meerderheid in
die commissie bestond uit boeren en gegoede middenstanders dus die dekten
elkaar."
Ik heb mij aan de gang van zaken geërgerd en heb toen ooit eens opgeschreven
hoe de mensen werden ingedeeld. Overal werd er gerommeld met de na-uitke-
ring. In Kruiningen kreeg je als je goed gezien was bij het comité een mededeling
in de trant van: "maandag gaan we naar Rotterdam, dan kan je meerijden en daar
