25
vrachtje te kunnen lossen.
Uitgifte in erfpacht
In het begin van de twintigste eeuw was er woningnood. De meeste mensen had
den geen of weinig geld om grond te kopen en een eigen woning te bouwen. De
kerkeraden en diaconieën waren bewogen en probeerden een bijdrage te leveren
om in bepaalde gemeenten de woningnood op te heffen. Zij deden dit door grond
uit te geven in erfpacht. Op deze grond kon dan een woning worden gebouwd. De
erfpachtcontracten, die werden gesloten, hadden een looptijd van maximaal
negen en negentig jaar of minder of waren eeuwig durend. De bouwkavels
varieerden in grootte van honderdvijftig tot vierhonderd m2 en ze werden uitge
geven tegen een prijs van vier cent per m2 per jaar. Het is vooral in Zceuws-
Vlaanderen en Zuid-Beveland dat deze erfpachtsrechten werden aangetroffen.
Om er enkele te noemen: Nisse, Krabbendijke, Wemeldinge, Kloetinge en
Breskens. De laatste jaren zijn op vrijwillige basis veel erfpachtsrechten afge
kocht waarop huizen gebouwd waren. De reden hiervan was dat de kerk van de
administratie af wilde en het rendement voor hen uitermate laag was. Maar ook
de bewoners van de huizen vroegen dit af te kopen i.v.m. de aflopende contrac
ten, de bank gaf immers geen hypotheek langer dan de duur van het erfpachts-
recht. In enige gevallen konden de bewoners de grondprijs niet betalen. Er waren
kerkvoogdijen of diaconieën, die aan deze bewoners een lening tegen een zeer
lage rente of renteloos verstrekten. Bij verkoop van de woning moest deze dan
worden afgelost.
Volkstuinen.
In verschillende gemeenten werd een perceel grond uitgegeven wat als volkstuin
wordt geëxploiteerd.
De sociale functie van de kerkelijke bezittingen
In het verleden heeft de kerkegrond een sterk sociale functie vervuld, vooral in
tijden van armoede en werkeloosheid. Iemand die een stuk grond ter beschikking
kreeg kon in ieder geval voedsel voor zijn gezin verzorgen. Voor diegenen die
initiatief en doorzettingsvermogen ontplooiden werd het ideaal van een zelfstan
dig bedrijf werkelijkheid. Vooral bij ouderen heeft de kerkegrond wellicht mede
hierdoor nog een sterk emotionele binding in de dorpen.
Grondbezit uit kerkelijke oogpunt
Vandaag de dag wordt het als een minder goede zaak gezien dat men belijdend
