28
in verval. Watervliet en de middeleeuwse kerk werden afgebroken. Op de oude
fundamenten is in 1843 een kerk in 'waterstaatsstijl' gebouwd. Watervliet was
gelegen aan de zuidzijde van de Dorpsstraat en Barbistein aan de noordzijde. Het
hof Watervliet is aan het einde van de 16e eeuw gebouwd door Gilles de
Brouwer, burgemeester van Goes. Het omvatte behalve het huis, o.a. bos, boom
gaarden, weiden en bouwland. Aan het eind van de 18e eeuw werd het slot afge
broken en de grond verkocht aan de familie Van Citters. Deze liet er in 1793 het
jachthuis 'Landlust' bouwen. Het bos achter 'Landlust' met zijn vijver vormt
slechts een schamel overblijfsel van de parken van Watervliet. Barbistein werd
gebouwd door de heren Van Schenge uit 's-Heer Arendskerke en later bewoond
door een reeks invloedrijke personen, waaronder de staatsman Jacob Valcke.
Barbistein bestond uit een groot vierkant gebouw, omgeven door grachten en een
grote oppervlakte landerijen. Tijdens de Franse overheersing verloor het slot veel
van zijn oude luister doordat het als kazerne en kruithuis werd gebruikt. In 1805
werd het gekocht door enige RK inwoners van het dorp, die het door een eenvou
dige verbouwing geschikt maakten als kerk. In 1865 werd een nieuwe kerk
gebouwd, waarbij het slot Barbistein geheel verdween. Alleen de grachten, twee
paar hekposten en de voormalige koetsierswoning herinneren nog aan een rijk
verleden. Het oudste bebouwde gedeelte van Heinkenszand is de op een oude
binnendijk gelegen Dorpsstraat.
Onderleiding van Jan de Ruiter bezochten we de RK kerk met Lourdesgrot, NH
kerk en maakten een wandeling in het bos van 'Van Citters'.
Het zou kunnen zijn dat Jan de Ruiter die al zoveel jaren rondleidingen en diapre
sentaties verzorgd voor onze leden, die daar grote prijs opstellen, volgend jaar
gezien zijn leeftijd ambteloos burger wordt. Dat hij het dan misschien nog
drukker zal krijgen is mogelijk, maar dat een lezing en rondleiding onmogelijk
zal worden hebben wij nu reeds kort gesloten zodat als het enigszins mogelijk is
een rondwandeling in 's-Gravenpolder zal plaatsvinden. Jan, bedankt alvast.
Hanny Louisse
