sen gereageerd op de artikelen. Soms met
nadere gegevens over verdwenen lindebo
men, zoals de boom aan de Zanddijk bij
Kruiningen en in de buurt van Stavenisse
en St. Maartensdijk op het eiland Tholen.
Helaas geen enkele reactie van de echte
'archief vorsers'.
Oude archieven
Nu ik in opdracht van het gemeentebe
stuur van Borsele de geschiedenis schrijf
van alle 15 dorpen die de gemeente telt,
kom ik zelf veelvuldig in aanraking met de
oude archieven. Met name in de schepen-
transportregisters (RAZE), overlopers en
de bewaard gebleven ambachtsherenreke-
ningen, ben ik een paar vermeldingen
tegengekomen, zoals in de rekeningen van
David van der Nisse 6). Hierin is een post
waar de pacht wordt verantwoord van een
stuk dijk. 'Jan de Koster tot Heijnkensand
baand een eijnde dijck van de linde tot
Westerguite, lanck 165 roeden, groot
3m/282r den hoop, jaarlijcks vrij geit,
1685 het laatste jaar 0:16:8 vlaams'. In
een opvolgende rekening komen nog ver
meldingen voor, maar nu met andersoorti
ge grensaanduidingen: 'Tobias Jansse
baant een eijnde dijks van den Doornbosch
totaan sijn houve' en een stuk dijk 'van het
heulken totaan de Moolweg'. (fol.31).
'Dan 't polderdijckje daer de Schotse linde
op staat, heeft Marinus Lambregtse om
0:14:0 vlaams'. (fol. 48 VSO).
In een reeks overlopers van Hoedekens-
kerke uit de periode 1636 tot 1777 begint
de verkaveling van de Sichuitpolder met
een boom.8'
'Sich Uijt begonnen bij de hooge boom en
houc van den dijck streckende west op vol
gens de gemercken'In 1707 begint de pol
der bij 'den hoogen lindeboom' en van 1735
tot 1763 spreekt men over 'den ouden lin
deboom'. In 1777 is de boom verdwenen.
'Begint daer den Ouden Lindeboom heeft
gestaen in den hoek van den Dijk, ofte nu
Op de Hofstede daer Adriaen de Jonge
woond'.
Dus niet met alleen lindebomen werd een
grens aangeduid, maar ook met doornbos
sen (de meidoom) en schotse linden.
Schotse linden
Met name Smallegange doet in zijn Kroniek
van Zeeland een opmerkelijke uitspraak
over het voorkomen van schotse linden in
het Zeeuwse landschap, wanneer hij een
beschrijving geeft van het 'Hof Watervliet' te
Heinkenszand. 'Op het plein voor aen het
Huis staen vier seer sware lindebomen, die
meer dan hondert jaren oud sijn: onder die
is een schotsche linde, met noch twee andere
van dien aert, eerst in dit land gebracht
door de Heer Jacob Valcke, wanneer hij
wegens onsen staet in Schotland over den
doop had gestaen van den eerst geboren
soon van de Konink Jacobus, eer hij Konink
van Groot-Brittannien, Vrankrijk, en
Yrland wierd en van dese drie linden zijn
alle Schotsche Linden naderhand in deze
landen voortgesproten'.9'1
Een schotse linde is en andere naam voor
esdoorn.10'
Economische waarde van een dijk
Aan het eind van de 17e eeuw - de tijd dat
de meeste grenslinden zijn geplant - waren
de dijken veelal in handen van de
ambachtsheren. Een dijk beplant met
essen, populieren, wilgen of olmen verte
genwoordigde een behoorlijke waarde,
zodat het zaak was de eigendomsgrens
goed te markeren. Wanneer de waarde van
een stuk dijk vergeleken wordt met b.v. de
verkoopprijs van een huis in die zelfde
periode dan geeft die vergelijking het eco
nomisch belang van de dijken goed weer.
Afb. 3. De Lenshoekdijk te 's-Gravenpolder
1972. De rechter boom is inmiddels verdwe
nen. (foto J. de Ruiter).
4
