aan weerskanten van het toegangshek
twee lindebomen geplant. Wellicht in de
functie van bescherming van hof en haard.
Immers de lindeboom was gewijd aan de
godin Freija, aan wie deze gaven waren
toegeschreven. Tevens beschermde een lin
deboom de opstallen tegen blikseminslag.
In plaats van linden werden ook wel kas
tanjes geplant. Zelfs bij grensbomen komt
wel eens een kastanje voor. De kastanje op
de berg van Baarsdorp is enige jaren gele
den het slachtoffer geworden van een
najaarstorm en inmiddels vervangen door
een jonge lindeboom.
Linden als herdenkingsboom
In ons land is het een goede gewoonte
geworden, dat bij belangrijke gebeurtenis
sen in het Koninklijk Huis een lindeboom
wordt geplant. Zo kennen de meeste dor
pen en steden in Zeeland wel een
Wilhelmina- Juliana- of Beatrixboom,
zoals op het dorp 's-Heer Abtskerke, alhoe
wel de Beatrixboom daar inmiddels bij een
herindeling van het plein is verdwenen. De
Wilhelminaboom daar is geplant op 2 sep
tember 1898, tegenover de pastorie, 't feest
op 2 september gevierd, werd met klokge
lui geopend. Daarop volgde de godsdienst
oefening en de bedeling der armen,
's Middags werden de schoolkinderen ont
haald en werd een Wilhelminaboom
geplant.8)
Maar ook bij andere gelegenheden werden
soms linden geplant. Op 21 maart 1998
werden op de Oudekamersedijk vlakbij de
schaapskooi door de Stichting Monument
Afb. 10. Jonge leilinden aan de Kerkring in
's-Heer Abtskerke (foto: J. de Ruiter).
Afb. 11. De auteur onthult tesamen met
zijn kleindochter Sanne de plaquette van
de gelegenheidsboom (foto: J. de Ruiter).
voor een Kind linden geplant als herden
kingsbomen voor kinderen, die aan een
stofwisselingsziekte zijn overleden. 25
gezinnen maakten van deze gelegenheid
gebruik. Iets verderop aan die zelfde dijk
staat de jonge lindeboom, die de schrijver
van dit artikel kreeg van de Stichting
Behoud de Zak van Zuid-Beveland.
U merkt dat het gebruik van linden in het
dagelijks leven nog springlevend is en vele
toepassingen kent. Maar in alle gevallen
geldt de spreuk 'boompje groot, plantertje
dood'.
Laten we daarom zuinig zijn op het
bomenbestand in het algemeen, maar de
historische lindebomen in het bijzonder.
Noten:
1. Brochure uit 1970 over de lindeboom, uitgebracht door
N.V. Boomkwekerij Üdenhout.
2. Schetsen uit Zeeland. Vrij vertaald en bewerkt naar
Charles de Coster's 'La Zélande'.
3. Herman J. Grootendorst, Tilia. Keuringsrapport van
de regelingscommissie sierbomen N.A.K.B., blz. 69-80.
Veel dijken in ons gebied zijn erg kalkrijk, omdat ze
bestaan uit klei of zand met een behoorlijke portie
schelpen.
4. H.A.J. van Haaren en J. Kopinga, Kweken en onder
houden van leilinden. Bomennieuws nr. 3, mei 1985.
Uitgave van de Bomenstichting.
5. Archief vml. gemeente Oudelande. Notulen schout en
schepenen 1799-1814.
6. Archief van de Ver. Van Ambachtsgerechtigden van
's-Heer Arendskerke c.a., inv. Nr. 6. Register van reso
luties 1769-1804, fol. 89.
7. Schriftelijke mededeling d.d. 10 mei 1974 van dhr.
B. van Damme, oud-ontvanger van het Burgerlijk
Armbestuur van Baarland.
8. K. Wielemaker, Gedenkboek van de feesten in Zeeland,
augustus-september 1898, blz. 91.
21
