Linden in de Zak (deel i) en reactie van de heer J. Maas
Op het artikel 'Linden in de Zak' (deel I) is
een reactie binnengekomen van de heer
Johan Maas uit Kamperland over de leef
tijdbepaling van bomen. In gesprek met de
auteur heeft hij zijn deskundigheid op den-
drologisch gebied samengevat in een rap
portage over zijn onderzoek naar de ouder
dom van de omgewaaide lindeboom aan de
Lenshoekdijk te 's-Gravenpolder, aan de
hand van de afgezaagde schijf. Hieronder
volgen enkele passages uit bedoelde rap
portage van 25 oktober 1999
Afb.l. Stomp lindeboom aan de
Lenshoekdijk bij 's-Gravenpolder (foto:
J. de Ruiter).
Jaarringen
De stam van een boom groeit alleen in de
dikte. Tussen de schors en het hout
bevindt zich het cambium. Dit is een laag
cellen, die de gehele boom, inclusief de tak
ken omsluit.
Het cambium is in staat om door deling van
de cellen naar binnen toe nieuw hout te
vormen en naar buiten toe de nieuwe bast.
Loofhout vormt in het voorjaar onder in
vloed van de lengende dagen en stijgende
temperaturen nieuw hout met daarin hout-
vaten voor het transport van water en op
geloste mineralen van de wortels naar de
zich ontplooiende bladeren. In het vooijaar
worden meer houtvaten gevormd dan in de
zomer. In de zomer wordt voornamelijk
steunweefsel gevormd, dat zorgt voor de
sterkte van de boom. Vandaar het verschil
in kleur tussen het vroeg- en laat hout.
Aan het einde van het groeiseizoen wordt
een afsluitend laagje gevormd en staat de
groei stil tot het volgend voorjaar. De ring
tussen twee zulke afsluitende laagjes
wordt een groei- of jaarring genoemd.
Toen de jonge boom werd geplant, had deze
een dikte van 3,5 cm en vertoont ter plaat
se een kern en 7 jaarringen. Na het ver
planten hebben zich enkele smalle jaarrin
gen gevormd, waarschijnlijk als gevolg van
wortelbeschadiging. Een volgende band
met smalle ringen doet zich voor na 62 jaar
en omvat 16 ringen. De laatste 24 jaarrin
gen zijn slechts 24 mm breed (bij normale
groei kan een jaarring wel 3 mm zijn). Dit
wijst op een slechte conditie van de boom.
De totale ouderdom van de boom kan bij
benadering worden berekend door het
nauwkeurig tellen van de jaarringen, waar
bij men uitkomt op een leeftijd tussen de
202 en 206 jaar. De boom moet dan geplant
zijn tussen 1794 en 1796. De grenslinden,
die in de verkoopakte van 1795 zijn
genoemd kunnen dus onmogelijk een van
de in 1992 omgewaaide bomen zijn.
Reactie auteur
Het kan zijn dat de twee linden, genoemd
in de verkoopakte zijn omgewaaid of nog
waarschijnlijker zijn gerooid, omdat de
eigendomsgrens op een andere plaats
kwam te liggen, waardoor het noodzakelijk
was nieuwe grensbomen te planten.
Het is prettig te constateren, dat er bij de
leden van de Heemkundige kring veel des
kundigheid aanwezig is en dat de moeite
wordt genomen om in de pen te klimmen,
om zodoende nieuwe informatie en/of cor
recties aan te dragen. Zoals ook geldt voor
het artikel 'Huis aan de Westwal in Goes.
Op deze manier ontstaat een goede wissel
werking tussen auteur en lezers.
De redactie
Afb.2. Jaarringen
(foto: J. de Ruiter).
22
