Handboog
schutterij
'Soranus'
achter de
'School met
den Bijbel',
1907.
Zilveren koningsketting van het schuttersgilde St. Sebastiaan te
Heinkenszand, waaraan een vogel en zeventien schilden, waarop
het wapen en de spreuk 'Altijd aenclevende'. Zeeuws Museum,
bruikleen van Kon. Zeeuws Genootschap der Wetenschappen.
Foto A. Verburg, febr. 1999; inv.nr. G 1959.
afgebroken. Opgeruimd staat netjes. Niet
waar?
Nog een laatste mededeling van het kerke
lijk front.
In de Tweede Wereldoorlog confisceren de
Duitsers alle klokken om ze te gebruiken
in de wapenindustrie. Geen enkele klok
van Heinkenszand is teruggevonden. Tot
12 mei 1948 werd in Heinkenszand de tijd
aangegeven door het slaan op een lege gas
cilinder.
Na de kerken behandelt de schrijver de
herbergen. De uitbaters worden nogal
eens omschreven als 'Schamele luijden'.
Ook het transport wordt behandeld. In de
eerste helft van de 17e eeuw krijgt
Heinkenszand een verbinding over het
water met Goes. Deze zogenaamde schuit
vaart was noodzakelijk voor de afvoer van
landbouwproducten naar Goes. Vooral in
het najaar en de winter als de wegen onbe
gaanbaar waren. De schuitvaart was in
feite niet veel meer dan een uitgebreid slo
tenstelsel; zo verbreed dat 2 bootjes elkaar
konden passeren.
De burgermilitie. Bij het begin van de 80
jarige oorlog voerde de Spaanse landvoogd
Requesens dienstplicht in voor alle gezon
de mannen tussen 18 en 60 jaar. In de loop
der tijden kwam het nogal eens voor dat de
mannen wegens plichtsverzuim beboet
werden.
In 1798 (Franse tijd) werden alle gilden
verboden, zo ook het handbooggilde en het
Rethorica-gilde. Vooral Katholieken waren
lid van deze gilden.
Voor Protestanten bestond een kerkelijk
verbod op deelname aan of lidmaatschap
van deze 'wellustige' gilden. Regelmatig
moesten lidmaten tot de orde geroepen
35
