Hier spreekt hij over de heelmeester
Gutteling te Kruiningen.
'Een plaatsvervanger van dien ongelukki-
gen ambtgenoot was eenen Vane, die ik dijk-
wijls waggelend op zijn paard zag zitten.
De plaats werd mij bekend gemaakt waar
teveel sterken drank werd gebruikt, welke
uitspraak ik later bewaarheid vond, en
waar de onthouders geheel onbekend
waren. Naderhand heb ik kennis gemaakt
met een medicine doctor, die ik ook onbe
kwaam heb ontmoet, en die mij eens zeide:
Geill, jij moet meer zuipen, welke raad ik
niet verkoos op te volgen.'
Jacobus Maarten Vane (geboren te
Middelburg 15 juni 1813) was de zoon van
een eenvoudige tuinman. Hij had een
zwakke gezondheid, maar dank zij de
bescherming van de begaafde medicus
Johannes de Man kon hij met succes de
opleiding tot plattelands heel- en vroed-
meester volgen. Hij was vlijtig en nauwge
zet en in alles zeer matig. Zijn eindexamen
in 1834 was zeer goed. Door toedoen van
De Man kwam hij als assistent bij de heel
meester Gutteling te Kruiningen. Een aan
tal jaren ging alles goed: 'omdat hij kundig
en eenvoudig was en ondernemend. Hij
was b.v. de eerste, die zonder stadshulp bij
eene zwaar gebouwde boerin eene amputa
tie boven de knie met goed gevolg onder
nam.'
Zijn ongeluk was echter dat hij wilde mee
doen met 'vertering en wijndrinken. De
zwakke stumper kon daar niet tegen en
zoo als doorgaans bij hen, die het geld ont
zien, op den wijn volgde brandewijn en op
het matig gebruik het misbruik'.3*
'Toen den heer de Graag overleden is te
Krabbendijke kwam Vane van Kruiningen
en werd zijn plaatsvervanger, en diezelfde
Colega Vane heb ik later als drenkeling op
een bos stroo zien liggen, in een schuur bij
Den 3 Haasjes. Den 3 Haasjes was een her
berg, die bij het Van Kempgat bestond, en
waar Vane op zijn terugreis uit Bath was
Afb. 4. Gezicht in het fort te Bath. Foto van potloodtekening, gewassen in O.I. inkt, eind 18de
eeuw, toegeschreven aan J. Gardenier Visscher. Omstreeks 1850 was het fort nog intact.
Gemeentearchief Goes).
12
