Willem-Annapolder. De aanleg van de
spoorlijn Bergen op Zoom-Vlissingen, die
in 1872 gereedkomt verandert het aanzien
van het dorp. Bovendien doet dan de
moderne fruitteelt zijn intrede. De laat
middeleeuwse kerk wordt in 1907 afgebro
ken en door een nieuw gebouw vervangen.
Eerder al, in 1877, is de oude toren door
een nieuwe vervangen.
Eversdijk is een gehucht dat ontstaan is in
het poelkleigebied. De nederzetting ont
wikkelt zich in de 11e eeuw. De naam ver
wijst naar een verder onbekende persoon
Everdeis, die een lokale bedijking heeft
laten uitvoeren. Het dorp is ontstaan op
het snijpunt van twee wegen. Met een ver
bindingsweg daartussen is de dorpskom
compleet gemaakt. De kerk is daarbinnen
gebouwd. De kerk van 's-Heer Abtskerke is
de moederkerk van Eversdijk, die gewijd is
geweest aan St. Paulus. Na parochiestich
ting en kerkbouw is het dorp in zijn ont
wikkeling blijven steken, en in de loop van
de 17e en 18e eeuw tot gehucht geworden.
Tot 1815 is Eversdijk een afzonderlijke
gemeente geweest, met een eigen bestuur.
Daarna is het bij Kapelle gevoegd. Al met
de Reformatie is Eversdijk op kerkelijk
gebied bij Kapelle getrokken. De onge
bruikt staande kerk is in 1821 ingestort,
waarna in 1840 de toren wordt gesloopt.
Wat verspreid staande boerderijen en
woonhuizen rondom de plaats waar de
kerk heeft gestaan, vormen tegenwoordig
Eversdijk. Landschappelijk gezien is het
zeer fraai gelegen.
Wemeldinge is als nederzetting ontstaan
op een kreekrug aan de grote restgeul door
Zuid-Beveland, die bij Biezelinge is afge
damd. De aan St. Maarten gewijde kerk
zou een der oudste van Zuid-Beveland zijn,
een dochterkerk van de Westmonster te
Middelburg. Het oorspronkelijke dorp is in
zijn ontwikkeling blijven steken. In de 13e
eeuw heeft de bebouwing zich verlegd naar
een dijk ten oosten van de kerk, die na de
overstroming van 1134 is aangelegd. Deze
dijk is terug te vinden in de huidige
Dorpsstraat. Doordat de kerk op haar oude
plaats is blijven staan heeft het dorp een
merkwaardige, uitgerekte, vorm gekregen.
In de dorpsnaam is de persoon van
Winiwald te herkennen. Het dorp zou
genoemd zijn naar de groep of clan rond
deze verder onbekende persoon. Door de
eeuwen heen heeft het puur agrarische
dorp zich geleidelijk aan ontwikkeld. Van
grote betekenis is de aanleg van het
Kanaal door Zuid-Beveland, dat in 1866 in
gebruik wordt genomen. Hier gaat een
belangrijke economische impuls van uit.
Nieuwe straten worden vanaf die tijd aan
gelegd in de richting van het sluizencom-
plex. Minder betekenis heeft de ringspoor-
lijn op Zuid-Beveland, die in 1927 in
gebruik wordt genomen en die ook
Wemeldinge aandoet. Langs het kanaal
komen diverse grote bedrijven. In de jaren
'70 wordt het kanaal verbreed en verlegd.
Bij Wemeldinge komt een open uitgang
naar de Oosterschelde. Het oude sluizen-
complex wordt buiten gebruik gesteld.
Hier wordt een jachthaven aangelegd, ter
wijl op het vroegere sluisterrein woningen
worden gebouwd.
Schore is ontstaan als poeldorp, gelegen in
een uitgestrekt veengebied. De dorpskern
ligt op een ruggetje, dat in de middeleeu
wen meestal wel buiten bereik van het
water blijft. Het omliggende lage gebied
staat vaak een deel van het jaar dras.
Verdere ontwikkeling van het dorp is daar
door achterwege gebleven. Hoewel de naam
van het dorp verwijst naar schorren heeft
het dorp steeds binnen een grote ringdijk
gelegen, en is nooit afzonderlijk als schor-
rengebied ingepolderd geweest. Het inge
dijkte land heeft vermoedelijk langere tijd
zijn natuurlijke aanzien gehouden, dat van
niet geheel ontzoute schaapsgronden. De
parochie is afgesplitst van die van Vlake.
Het is onbekend aan welke heilige de kerk
is gewijd. De Cisterciensers van de abdij
van St. Bernard aan de Schelde verkrijgen
gronden in Schóre in 1250. Hier starten ze
ontginningswerkzaamheden. Het gebied
heeft vermoedelijk zwaar te lijden gehad
van een dijkdoorbraak in 1248. In 1266
worden de eigendommen van de abdij over
genomen door het vrouwenklooster
Jeruzalem te Biezelinge. Schore is een
40
