vliedbergen liggen op of naast vroongron- den, die van oudsher in het bezit waren van de adel, kerken en kloosters. Vaak zijn deze vliedbergen terug te vinden in Kloetinge op wat lichtere kleigrond in boomgaarden. Fruitteelt en boomkwekerijen zijn hier al bekend vanaf de 15-16e eeuw. Afb. 3. Kasteelberg Coudorp. (collectie J. de Ruiter). Mottes/Vhedbergen en hun voorburchten werden hier ook wel Den Berg, Het Bergje, Werff, Hoochwerff, 't Wal en Hoochwal genoemd. De Hemberg De Hemberg, ook wel 'Hoichwerf den Hem en Den Ham' genoemd, lag ten westen van de oude dorpskern, 'buiten de poortgracht'. Het slechts enkele meters hoge bergje lag tot 1965 aan het einde van de Groenendaal op een perceel dat ook 'den Hem' werd genoemd. Tegenwoordig is deze terug te vinden in de tuin van de fam. Hoste Schalklaan 2. De naam den 'Hem/Ham' betekent: een strook grond in de buitenbocht van een rivier of waterloop. 'Hempe' zou betekenen: riet of zegge. Dat klopt aardig want in de periode dat dit bergje opgeworpen is moet het buiten de dorpskern laag en drassig geweest zijn. Er is geen onderzoek gedaan bij het afgra ven en het bouwrijp maken van deze kavel. Het is waarschijnlijk dat toen de berg zijn functie verloor; de top van de berg gebruikt werd om de gracht te dempen. Door erosie en verzakking in een onderliggende veen laag hebben sommige bergjes ook een raar model gekregen. De Hemberg lag op een vroone (belasting vrij perceel) groot 525 roeden, dat is 1 gemet en 225 roeden, samen met nog twee percelen vroonen in de 'Cla- espithouck'. De tot nog toe oudste gevon den vermeldingen van de Hemberg staan o.a. in de schepenakten- en weeska merboeken en overlopers. Op 23 aug. 1567 staat een verkoop beschreven van het 'groot huijs met derrijhuijs en gevolch,' echter zonder de 2 kleine hutten en de hof stede ten zuiden van het huis. Dit grote huis, met een luidklokje van de dijkgraaf Johan Ariaensz. Blancx, stond aan de westzijde van het Marktveld op ambachts- herenvronen en op enkele vronen waarop de Heer van Poucques nog rechten had. Bij deze verkoop hoorden ook nog 2 percelen met een verpachte jonge boomgaard en 'het hoichwerf genaempt den hem'. Als ambachtheer van Kloetinge wordt hier de Heer van Oistende genoemd.3) In 1585 wordt 'Den Hem' vermeld in ver band met de verpachting tenbate van een weeskind.4) De vermelding van een belending van 'Den Ham' op 17 nov. 1599: 'tot een speciale ypo- teque een sekere weije groot 8 gemet en den halff luttel min of meer, liggende int middelambacht van Cloetinge in Claes pit houck binnen dese gemercken, oost aan Jacob Lambertsen hoffstede ende den Ham, zuid ende west den Heerenwech, noort Pieter Reijmelten.5) Men moest ook vroeger allerlei belastingen betalen, zo ook voor het bezit van het aan tal schouwen/schoorstenen. In een belas- tinglijst uit 1601 wordt het huis van deze Jacob Lambrechts ('bij den Hemberg') genoemd horende aan de Ring van het dorp. Hij moest betalen voor vier schou- 4

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2000 | | pagina 6