Afb. 7. De dorpspomp op het plein te Nisse.
(foto T. Lepoeter-Boes, 2000).
van de vate. Het water in de vate dat door
een natuurlijke zoetwaterbei wordt gevoed,
werd in het verleden - wanneer de regen
bakken leeg raakten - via de pomp voor al
het voorkomend huishoudelijk gebruik
gebezigd. Ook al bleek in 1880 bij een
onderzoek door de geneeskundige inspectie
dat het pompwater van een bedenkelijke
kwaliteit was.
Het stoort Jan Adam bijzonder dat 'dat
doelmatig meubel' mikpunt geworden is
van de straatjeugd en ten prooi is aan hun
vernielzucht. Blijkbaar heeft men hiervoor
van gemeentewege geen belangstelling.
Vandaar Jan Adams voorstel aan de burge
meester om de pomp op zijn kosten te laten
repareren.
'Op het plein staat ook een pomp, een prach
tig monument uit vroegere tijd, door de
voorvaderen als gedenkstuk nagelaten dat
van lieve zorg getuigt. Vroegere zoowel als
latere gemeentebesturen hadden geen oog
op de schandelijke behandeling van dat
doelmatig meubel van het plein, waardoor
het als mikpunt der straatjongens gebezigd
werd, op de meest barbaarsche behandeling
die pomp was bloot gesteld, met steenen
werd die gebombardeerd, met allerhande
vuil bemorst en waaraan ik als kwade jon
gen ook wel een handje zal geholpen heb
ben.
Nu drie jaren geleden voelde ik mij geroe
pen, daar ik oud begon te worden, Nisse een
gedenkstuk aan te bieden waartoe ik den
burgemeester het voorstel deed die verwaar
loosde pomp in orde te laten brengen op
mijn kosten, dat mij werd toegestaan.
Zoo werd die verwaarloosde pomp tot een
sieraad van het mooije plein herboren. Een
en ander heeft mij een groote som geld
gekost welke uitgave ik mij gaarne liet wel
gevallen om het nageslacht een gedenkteken
te geven van mijne ingenomenheid met
Nisse, waar ik als kind ben gekomen en ik
daar oud ben geworden.'
In de notulen van de raadsvergadering van
12 december 1906 lezen we: 'Wordt op voor
stel van den voorzitter besloten om Dr. J.A.
Geill eene schriftelijke dankbetuiging te
zenden voor de schenking van het sierlijke
hek enz. om de pomp op het dorpsplein,
benevens voor de teekening dier pomp met
hek; onder bijvoeging dat een en ander in
dankbare herinnering zal blijven.12' Waar
schijnlijk heeft het merendeel van de
dorpsbewoners het niet begrepen. In 1887
had Jan Adam de gemeente een lantaarn
op een paal geschonken. Dit op voorwaarde
dat het gemeentebestuur de verlichting zou
verbeteren.13'
In 1858 werd door de gemeente op het
noordelijke gedeelte van het dorpsplein een
school gebouwd, die in 1884 door een gro
tere werd vervangen.14'
'Zeer te bejammeren is het dat die akelige
school daar geplaatst is, waardoor het
schoone plein gruwelijk wanstaltig is
gemaakt. Die school staat daar en kon ik
die wegkijken, niet lang meer zou dat
steenen gevaarte daar staan, maar voor
afbraak verkocht worden. Dat scholenge
bouw, die getuigenis gaf dat het gemeente
bestuur geen greintje schoonheidsgevoel
8