Boekindruk Toponymie van Baarland, geschreven door J. Boonman, bewerkt en aangevuld door J.A. Oostdijk. Uitgave Gemeentelijke Archiefdienst van Goes 2000 (publicatie no. 49) in samenwerking met Heemkundige Kring de Bevelanden. 36 pag., geïllustreerd en voorzien van een losse kaart in twee bladen. Prijs fl. 15,—. Reeds eerder verschenen van de heer Boon man in dezelfde reeks naamkundige stu dies over Driewegen, Coudorpe en Ove- zande, en over Borssele en Oudelande. De studie over de topografische namen van Baarland, die nu het licht heeft gezien, werd al in 1964 geschreven in het kader van Boonman's studie in de Duitse taal en Letterkunde. Het materiaal is bewerkt en aangevuld door de heer J.A. Oostdijk van het Goese gemeentearchief. Hierbij werd gebruik gemaakt van aanvullend onder zoek door de werkgroep veldnamen van de Heemkundige Kring. Het boekje bevat een algemene inleiding over de geschiedenis van Baarland, een overzicht van de wegen vóór en na de her verkaveling (met twee kaartjes) en een lijst van 206 namen van hoeken, wegen, dijken en percelen; deze staan ook op de losse kaart aangegeven. Het veldonderzoek van Boonman is dus al 37 jaar geleden verricht. Dat is een voor deel van deze uitgave. Hij heeft veel oudere mensen kunnen raadplegen die nu al lang overleden zijn, en hun kennis zou anders wellicht verloren zijn gegaan. Bovendien was toen de herverkaveling nog maar net voltooid, zodat de namen en de ligging van de oude percelen en wegen nog vers in het geheugen lagen. Dat bijvoor beeld het perceel 'De Broek' (no. 20) de vorm van een mansbroek had, is nu alleen nog op oude kaarten te zien. Over veel namen weet Boonman interessante details te verhalen betreffende hun geschiedenis en betekenis. De lange tijdsduur tussen veldwerk en ver schijning heeft ook nadelen. In de tussen tijd zijn namelijk verscheidene publikaties verschenen, die een nieuw licht werpen op de geschiedenis en op sommige namen. Zo had Boonman nog geen kennis kunnen nemen van C. Dekker's boek 'Zuid-Beve land', dat in 1971 verscheen. Weliswaar is dit door Oostdijk gedeeltelijk gecompen seerd door enkele passages van Dekker te vermelden, mar bepaalde zaken blijven toch verwarrend. Zo vermeldt Boonman op bladzijde 9 enkele malen de door Holles- telle genoemde stroom de Yve, waarvan Dekker aantoonde dat hij nooit heeft bestaan. De bewerker noemt dit in een voetnoot, maar het blijft wat onduidelijk. Er moet tussen Baarland en Oudelande wel een kreek hebben gelegen, maar die lag op een andere plek dan de veronderstelde Yve. Jammer is ook dat geen aandacht besteed wordt aan de interessante naam Vijf- zoodijk, die in Baarland zelfs tweemaal voorkomt. Een Vijfzoodijk is een middel eeuwse delingsdijk die een polder in twee delen scheidt, ter voorkoming van overstro mingsgevaar, met een kruinbreedte van vijf zoden. Maar dat kon Boonman in 1964 waarschijnlijk nog niet hebben geweten. Ook is het wel spijtig dat voor de grote kaart slechts een ondergrond van na de herverkaveling, dus met de nieuwe wegen en percelen, beschikbaar was. Daardoor blijkt de exacte ligging van veel percelen moeilijk te vinden. We mogen Boonman echter dankbaar zijn dat hij al in 1964 al dit materiaal heeft ver zameld en van commentaar voorzien. Daar door is veel interessante informatie gered die anders zeker verloren was gegaan. En Jaap Oostdijk verdient lof voor de zorgvul dige wijze waarop hij het materiaal heeft bewerkt en persklaar gemaakt. Zo is weer een stukje van het zo boeiende, maar omslachtige veldnamenonderzoek voltooid. We kunnen het boekje dan ook van harte aanbevelen aan allen die in veldnamen of in de Zak van Zuid-Beveland geïnteres seerd zijn. Ad Beenhakker 32

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2001 | | pagina 40