geluid versmoorde. Intussen was Janna het
woonvertrek weer binnen gegaan en wilde
ze zich verschansen in de bedstede. Hier
kreeg ze echter geen kans voor, want Jaco
bus stond inmiddels weer vlak bij haar. Hij
duwde haar op de stoel waarop zij later
gevonden is en gaf haar met het eind hout
een aantal slagen op het hoofd en aange
zicht, totdat ook zij de geest gaf. Uit de kle
renkast en de spinde roofde hij een aantal
zaken en van het stoffelijk overschot van
Balten nam hij een beurs en het horloge
mee. De lamp liet hij branden, de voordeur
deed hij achter zich dicht en op het erf
gooide hij het moordwapen weg.
Thuis borg hij het gestolen goed op een zol
dertje, met uitzondering van het horloge en
een hemdrok met zilveren knopen. Deze
twee heeft hij op 7 januari in Hulst ver
kocht voor de som van vijf gulden, na ze
eerst vruchteloos in Axel te koop aangebo
den te hebben.
De veroordeling
Op 15 mei 1841 werd Jacobus door het Pro
vinciaal Gerechtshof in Zeeland ter dood
veroordeeld. Een verzoek om gratie werd
op 9 oktober 1841 door de minister van
Justitie afgewezen en op 25 oktober werd
de doodstraf op de Grote Markt in Middel
burg voltrokken, waar het schavot voor de
pui van het stadhuis was opgericht. Wil
helm Nicolaes Lambrechtsen en Johannes
Jacobus Berdenis, raadsheren in het Pro
vinciaal Gerechtshof namen namens het
hof vanuit de bovenzaal van het stadhuis
de executie waar.
Het zou het op één na laatste doodvonnis
zijn, dat in Zeeland voltrokken werd.10
Noten:
1. Balten Zuidwegt was geb./ged. 24.8/1.9.1765 te Hoede-
kenskerke, zoon van Hubrecht Zuidwegt en Maria
Vleugel, getuige: de vader.
Janna (Johanna) Zuidwegt was geb./ged. 8/13.12.1767
te Hoedekenskerke, dochter van Hubrecht Zuidwegt
en Maria Vleugel, getuigen Maetje van Dies en Janne
tje Vleugel.
Balten Zuidwegt trouwde waarschijnlijk in de periode
1806 - 1811 in Hoedekenskerke met Sara de Booij
(overleden 8.3.1837 te Hoedekenskerke), Janna trouwt
in 1804 te Hoedekenskerke met Jacobus Francois
Keukelaar (otr. Hoedekenskerke 17.11.1804).
2. Blinden zijn luiken voor het raam.
3. Aangifte van het overlijden van Balten en Janna Zuid
wegt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van
Hoedekenskerke werd op 24 december 1840 gedaan
door Pieter de Korne, oud 69 jaar, winkelier en neef
van de vermoorden en Johannis de Boe, oud 50 jaar,
geen familie.
4. Een spinde is de kast waarin etenswaren werden
bewaard.
5. Jacobus Baert was op 21 augustus 1801 (an 9, le treize
fructidor) te Hengstdijk geboren als zoon van Gerard
Baert en Apollone Korthuyser (ingeschreven onder de
naam Jacques Baert). Op 8 januari 1835 trouwde hij
in Ellewoutsdijk met Klazina Wagge (Klaasje Wag),
geb. 1816 te Rockanje, dochter van Coenraad Wagge
(54 jaar) en Neeltje Koopstad (49) jaar. Als getuigen
traden namens Jacobus op: Jacobus Pieterse Spruijt,
dijkbaas, oud 60 jaar en Pieter Naat, wagenmaker,
oud 46 jaar, allen bekenden van Jacobus. Als getuigen
van Klazina traden op: Cornelis Kosten, oud 27 jaar,
landbouwer en Willem van Doorn, oud 32 jaar, arbei
der.
Voor zijn huwelijk met Klazina waren reeds de vol
gende twee kinderen geboren: Joseph (21 mei 1829 - 5
augustus 1829, wijk D nr. 15) en Coenraad (29 decem
ber 1830 - 9 oktober 1831, wijk B nr. 36). Uit de aan
gifte van de geboorten blijkt, dat Jacobus zijn handte
kening niet kon zetten, omdat hij analfabeet was.
Nadat Jacobus en Klazina getrouwd waren werden de
volgende kinderen geboren: Cornelia (3 augustus
1835), Abraham (6 september 1836 -16 september
1836), Coenraad (15 november 1837), Abraham (25
maart 1839 - 17 juli 1841) en Maria (3 januari 1841).
Na zijn huwelijk woonde Jacobus in wijk D nr. 18).
Jacobus Baert is op 25 oktober 1841 's middags om
twaalf uur in Middelburg overleden.
6. Het woninkje van de familie Baert stond in wijk D
nummer 18 in Ellewoutsdijk.
7. De Goessche Courant van maandag 26 april 1841
noemt een aantal van zes kinderen, doch dit aantal
klopt niet met de gegevens van de Burgerlijke Stand
van Ellewoutsdijk, mogelijk dat er voor 1829 nog bui
ten Zeeland twee kinderen geboren zijn.
8. Het bundeltje bevatte onder meer: grijze kousen, een
koperen naairing, een zakdoek, een schaar, een zilve
ren haak en 2 wollen dekens.
9. Uit: E.B. Swalue, Leerrijke beschouwing van de merk
waardige bijzonderheden welke op den moord in 1840
te Hoedekenskerke gepleegd betrekking hebben.
10. Het laatste doodvonnis in Zeeland werd voltrokken op
10 februari 1850 toen Jean Baptiste de Loeil dit lot
onderging, hiertoe veroordeeld wegens ernstige ver
waarlozing en mishandeling van zijn vrouw, die de
dood tot gevolg hadden.
Geraadpleegde literatuur en bronnen:
De Goessche Courant van 28 december 1840, 11 januari
1841, 26 april 1841 en 25 oktober 1841.
De Zierikzeesche Courant van 23 april, 29 oktober en 2
november 1841.
E.B. Swalue, Leerrijke beschouwing van de merkwaardige
bijzonderheden welke op den moord in 1840 te Hoedekens
kerke gepleegd betrekking hebben.
J. Koster, Droevige, ware en waarachtige gebeurtenis
wegens gepleegde moord met opgevolgde diefstal in 1840
te Hoedekenskerke, eiland Goes, provincie Zeeland.
J.H. Midavaine, Gestraft aan eene galg met den strop, Ter
dood veroordeeld in Zeeland in de 19e eeuw. Nehalennia,
aflevering 125, voorjaar 2000.
28
