Afb. 3. De ruïne van de kerktoren van Wissekerke (Zuid-Beveland). Tekening door Aart
Schouman. (Uit: L.J. Abelmann: Prenten vertellen over Zuid- en Noord-Beveland).
zaalkerk met een klein torenspitsje gehad.
Het eerste kerkje werd kort vóór 1670
gebouwd. De torens van de beide andere
Wissekerkes bestonden echter allebei nog
in Schouman's tijd. Welke heeft hij afge
beeld?
Hoe de ruïne van de oude toren van het
Noord-Bevelandse Wissenkerke er in die
tijd, vlak voor de sloop, uitzag, is niet dui
delijk. Er is in dit geval geen vergelijkings
materiaal, maar waarschijnlijk zal er niet
veel meer van over zijn geweest. Van de
toren van Wissekerke op Zuid-Beveland
weten we meer. Er bestaat zelfs een foto
van, die kort voor de sloop in 1872 is
gemaakt in opdracht van het gemeentebe
stuur van 's-Heer-Arendskerke. Als we
deze foto naast de tekening van Schouman
leggen, is geen twijfel mogelijk dat Schou
man deze toren heeft afgebeeld. Het
patroon van de vensters en de steunberen
klopt precies, alleen was in Schouman's
tijd de toren nog een halve geleding hoger.
Er bestaat nóg een raadselachtige afbeel
ding van Wissekerke, namelijk een gravure
naar een tekening van Adolf Dillens in het
bekende boekje 'Zeeland door de bril van
1873' van Charles De Coster. We zien hier
een dorpje met een hoge toren, huizen en
hooischelven, en een grote plas op de voor
grond.
De Coster beschrijft Wissekerke ook aan
het begin van hoofdstuk 17'Wissekerke -
op Noord-Beveland - dat zijn korenmolens,
zijn mooie toren en zijn rieten daken in een
plas laat spiegelen, is een bij uitstek liefe
lijk plaatsje, maar een beetje monotoon. Al
deze dorpjes zien er eender uit. Ze hebben
geen eigen karakter en tonen de toerist al
van verre hun grote toren van een of
andere kerk uit de veertiende eeuw, de
eeuw waarin Zeeland schitterde.' De schrij
ver is hier duidelijk in de war geweest.
Wissenkerke op Noord-Beveland met een
hoge veertiende-eeuwse toren, spiegelend
in een plas, dat is onmogelijk. Waarschijn
lijk heeft hij de tekening van Dillens onder
ogen gehad en is hij die gaan beschrijven,
omdat zijn geheugen hem in de steek liet.
Hierbij heeft hij nog even opgezocht dat
Wissekerke op Noord-Beveland lag en
heeft hij de hooioppers voor rieten daken
4
