Museum 'De Horletoet' in Kwadendamme
laatste had hen kennelijk terug verwacht,
want hij wachtte hen met een mes op. Een
der dienaars wist hem het mes te ontwrin
gen waarop Jan het zwaard van de man te
pakken kreeg en dat uit de schede trok. De
dienaars kregen de weerspannige Jan uit
eindelijk onder controle en brachten hem
buiten de keet. Vervolgens overgoot de
vrouw van Jan hen echter met heet water
uit de koffieketel over het hoofd en andere
lichaamsdelen. Jan werd tenslotte toch
overmeesterd en omdat hij begreep dat er
niets meer aan te doen was, begon hij zoete
broodjes te bakken.
In de rechtszaak kwam speciaal naar voren
dat Jan hier als vreemdeling was komen
wonen en zich ook laatdunkend als rooms-
katholiek had uitgelaten over de gods
dienst die hier beleden werd.
Burgemeester en schepenen van Goes ver
oordeelden hem op 28 september 1735 tot
verbanning voor altijd uit Zeeland, Holland
en West-Friesland en betaling van de kos
ten van het proces.
Bron: RAZE 1575, folio 57/58v.
Hanny Louisse
Tijdens de herfstwandeling met Jan de
Ruiter in Kwadendamme op zaterdag 27
september 1.1. brachten wij ook een bezoek
aan museum 'De Horletoet' (een horletoet is
een grondschaaf). Het kleine dorpsmuseum
staat vol met, door P. Beulens met veel
enthousiasme vergaarde, oude timmerge
reedschappen en oude vakboeken. In de
brochure die ik meekreeg, wordt vermeld
wat er zoal in de 'horletoet' te zien valt:
'Gereedschappen die tot veertig jaar terug
nog werden gebruikt in de bouw en in de
timmerwerkplaatsen voor o.a. het uitzetten
van bouwwerken, funderingen, het stellen
van profielen en kozijnen, maken en stellen
van vloerbinten kappen en trappen. Ook
treft men er gereedschappen voor het
maken van vloeren, ramen en deuren, base
menten, archietraven, lambriseringen, enz.'
Gesplitst in twee groepen keken wij onze
ogen uit. Op iedere vraag werd door de
heer of mevrouw Beulens uitvoerig uitleg
gegeven.
Ik stelde de vraag: 'is er iets wat jullie niet
hebben?' en ook daar kreeg ik antwoord op:
Gezocht:
- Flesjes waterpas of waterplasslang (met
een doorzichtige slang)
- Knier beitel (is een dun beiteltje om
'blinde'scharnieren te maken voor o.a. in
een bedstededeurtje
- Aantal schaven voor een Brusselse veer-
ploeg 12 verschillende losse schaven
behoren bij een veerploeg)
- Kwastenboor (boor om kwasten uit het
hout te boren)
- Schijvenboor (boor om een nieuwe schijf
uit het hout te boren)
Weet u een van deze gereedschappen te
vinden of heeft u er zelf nog een: in
museum 'De Horletoet' wacht een mooi
plaatsje waar ook andere bezoekers dan
weer van kunnen genieten. Voor contact
hierover zie telefoonnummer hieronder.
Als u wilt weten hoe iemand aan zo'n
hobby komt en vervolgens zelfs een
museum opent, ga dan zelf eens kijken.
Het is beslist de moeite waard. Toegangs
prijs 2,- p/p.
Piet Beulens (lid Ambacht en Gereed
schap), Kerkeboomgaardstraat 43, Kwa
dendamme, tel. 0113-649503 (vooraf even
bellen voor bezoek aan het museum).
21