Museum 'De Horletoet' in Kwadendamme laatste had hen kennelijk terug verwacht, want hij wachtte hen met een mes op. Een der dienaars wist hem het mes te ontwrin gen waarop Jan het zwaard van de man te pakken kreeg en dat uit de schede trok. De dienaars kregen de weerspannige Jan uit eindelijk onder controle en brachten hem buiten de keet. Vervolgens overgoot de vrouw van Jan hen echter met heet water uit de koffieketel over het hoofd en andere lichaamsdelen. Jan werd tenslotte toch overmeesterd en omdat hij begreep dat er niets meer aan te doen was, begon hij zoete broodjes te bakken. In de rechtszaak kwam speciaal naar voren dat Jan hier als vreemdeling was komen wonen en zich ook laatdunkend als rooms- katholiek had uitgelaten over de gods dienst die hier beleden werd. Burgemeester en schepenen van Goes ver oordeelden hem op 28 september 1735 tot verbanning voor altijd uit Zeeland, Holland en West-Friesland en betaling van de kos ten van het proces. Bron: RAZE 1575, folio 57/58v. Hanny Louisse Tijdens de herfstwandeling met Jan de Ruiter in Kwadendamme op zaterdag 27 september 1.1. brachten wij ook een bezoek aan museum 'De Horletoet' (een horletoet is een grondschaaf). Het kleine dorpsmuseum staat vol met, door P. Beulens met veel enthousiasme vergaarde, oude timmerge reedschappen en oude vakboeken. In de brochure die ik meekreeg, wordt vermeld wat er zoal in de 'horletoet' te zien valt: 'Gereedschappen die tot veertig jaar terug nog werden gebruikt in de bouw en in de timmerwerkplaatsen voor o.a. het uitzetten van bouwwerken, funderingen, het stellen van profielen en kozijnen, maken en stellen van vloerbinten kappen en trappen. Ook treft men er gereedschappen voor het maken van vloeren, ramen en deuren, base menten, archietraven, lambriseringen, enz.' Gesplitst in twee groepen keken wij onze ogen uit. Op iedere vraag werd door de heer of mevrouw Beulens uitvoerig uitleg gegeven. Ik stelde de vraag: 'is er iets wat jullie niet hebben?' en ook daar kreeg ik antwoord op: Gezocht: - Flesjes waterpas of waterplasslang (met een doorzichtige slang) - Knier beitel (is een dun beiteltje om 'blinde'scharnieren te maken voor o.a. in een bedstededeurtje - Aantal schaven voor een Brusselse veer- ploeg 12 verschillende losse schaven behoren bij een veerploeg) - Kwastenboor (boor om kwasten uit het hout te boren) - Schijvenboor (boor om een nieuwe schijf uit het hout te boren) Weet u een van deze gereedschappen te vinden of heeft u er zelf nog een: in museum 'De Horletoet' wacht een mooi plaatsje waar ook andere bezoekers dan weer van kunnen genieten. Voor contact hierover zie telefoonnummer hieronder. Als u wilt weten hoe iemand aan zo'n hobby komt en vervolgens zelfs een museum opent, ga dan zelf eens kijken. Het is beslist de moeite waard. Toegangs prijs 2,- p/p. Piet Beulens (lid Ambacht en Gereed schap), Kerkeboomgaardstraat 43, Kwa dendamme, tel. 0113-649503 (vooraf even bellen voor bezoek aan het museum). 21

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2003 | | pagina 23