Reacties van lezers
In de rubriek Reacties van lezers in de
vorige Spuije hebben wij aandacht
besteed aan een vraag van dhr G. Uijt de
Haag naar aanleiding van een foto van
een medaillon op de klok uit de Goese
stadhuistoren (achterpagina Spuije 60).
Hij vroeg zich af of er op de klok een
opschrift stond met informatie over de
afgebeelde paus. Ons redactielid Frank
de Klerk heeft hier onderzoek naar
gedaan.
Deze klok, Merten genaamd, is oorspron
kelijk gemaakt voor de Grote of Maria
Magdalenakerk van Goes. Het contract
hiervoor werd gesloten in 1476 met
Hendrik Wagevens uit Mechelen. Het
contract noemt vijf klokken; de overige
vier gingen verloren. Mechelen genoot
grote faam wegens zijn klokkenindustrie.
Er waren drie families die generaties
lang klokken produceerden:
Wag(h)evens, Van den Ghein en De
Clerck. Mechelse klokken werden gele
verd aan veel Europese steden: van Zwe
den tot Italië. Aan het begin van de 15de
eeuw zijn de decoraties op klokken nog
summier. Er bestond vrees dat de orna
mentatie op de klok de klank nadelig zou
beïnvloeden. Geleidelijk aan worden de
klokken in de 15de eeuw steeds rijker
versierd. De oorspronkelijk korte
opschriften worden langer, en vermelden
in een rijm de naam van de heilige. Het
rijm op de Goese klok luidt: MERTEN
HET IK EN BEN GEGOTEN DOOR
SYMOEN WAGHEVENS TE MECHE
LEN BINNEN; LOEFT GOD UT REG-
TER MINNEN; IN 'T JAER ONS HEE-
REN MCCCCLXXXIIII (1484). De
woorden worden afgewisseld met bloem
motieven en andere versieringselemen
ten zoals een gevleugelde draak. Op de
klok komen zes medaillons voor, vijf cir
kelvormige en een rechthoekig, waaron
der de stadswapens van Goes en Meche
len (zonder de adelaar) en voorstellingen
van St. Joris en St. Sebastiaan.
Een andere voorstelling betreft een paus,
gezeten op zijn stoel met als symbolen
van zijn status de sleutel en de tiara. Ik
ga er, evenals dhr. Uijt de Haag, van uit
dat hiermee de eerste paus, St. Petrus
wordt bedoeld. Er zijn Mechelse klokken
uit de late middeleeuwen bekend met
een soortgelijke voorstelling, bijvoorbeeld
een klok PEETER van Peter I van den
Ghein, 1558, te Montmedy (Frankrijk).
Hierop komen behalve St. Pieter ook St.
Laurentius en St. Jan de Doper voor.
Bron:
Marc Karine Van Bets-Decoster, De Mechelse
klokkengieters. Mechelen 1998.
Naar aanleiding van de foto op pagina 29
van de Spuije 61 met het bijschrift:
'Boerderij in Wemeldinge, locatie niet
bekend', ontvingen wij een reactie van de
heren A. Haaij en G.J. Lepoeter. Zij wij
zen er op dat de locatie wel bekend is:
Dezelfde foto staat in 'Wemeldinge zoals
het was' van C. Philipse en Joh. C. de
Groene, Zierikzee 1972, pagina 8. Bij
schrift hierbijDe hofstede 'Even Buiten'
aan het begin van de Wemeldingse Zand
weg circa 1895. Op de foto v.l.n.r. met
ambtsketen om boerenburgemeester P.
Dekker en L. Dominicus, beiden met hun
echtgenotes en de kleine Catharina
Dominicus. Naast het tuinhek staat W.
Dekker.
De hofstede is op 28 oktober 1944, toen
de Duitsers terugtrokken, in brand
geschoten. De plaats was recht tegenover
de Brouwerijweg. Later is daar weer
gebouwd.
Tot slot een rectificatie naar aanleiding
van de vermelding van een van de websi
tes in de rubriek Bevelands heem op
Internet, in Spuije 61. Het daar ver
melde adres van http://toparchiefplein.nl
is niet juist. Tussen 'top' en 'archief had
een punt moeten staan. Dus het juiste
adres is: http://toparchiefplein.nl.
19
