Boekindruk
Ellewoutsdijk dorp aan de Honte. Auteur
J. de Ruiter. Uitgegeven, in opdracht van
het Gemeentebestuur van Borsele, door de
Koperen Tuin in 2003. ISBN 90-76815-14-3.
Het boek is verkrijgbaar bij de gemeente
Borsele en bij de boekhandel voor de prijs
van 19,50.
Afb. 1. De monumentale voorgevel van
'Zorghvliet'. (Foto uit het boek.)
Het is het 10e boek uit de reeks dorpen in
de Gemeente Borsele. Enigszins verlaat,
maar beter laat dan nooit, besteedt 'De
Spuije' aandacht aan dit boek dat gaat over
het bijzondere dorp op de Bevelanden. De
schrijver maakt duidelijk dat een groot
gedeelte van de 1000-jarige geschiedenis
van het dorp in nevelen gehuld zal blijven.
Vooral bombardementen tijdens de Tweede
Wereldoorlog zijn hier debet aan. Zelfs over
de naamgever van het dorp, de heer
Elewoud, is niets bekend.
Ellewoutsdijk is ontstaan als een van de
dorpen op het eiland Borselen. Een terp
dorp dat zowel van strategisch als econo
misch belang was. Het was een ringdorp
met de kerk in het midden en de huizen er
omheen gegroepeerd.
In de loop van de geschiedenis heeft het
dorp een aantal ambachtsheren gekend.
Op het eind van de 19e eeuw kwam het
ambacht in het bezit van de familie Van
Hattum.
Ooit stond in het dorp ook een kasteel,
waarvan de eerste vermelding stamt uit
1317. Wegens gebrek aan een goede
bestemming kwam het snel tot verval en
bleef er uiteindelijk niet veel meer over
dan een bouwval.
In 1822 ontstond de buitenplaats
Zorghvliet. Sedert 1888 werd het, het
zomerverblijf van de familie Van Hattum.
Zij hebben het verder uitgebouwd en
omgeven met prachtige tuinen.
De Katholieke Illustratie geeft in 1929 in
een artikel een prachtige omschrijving van
de buitenplaats: 'De witte steen en de
talrijke grillige torentjes en uitbouwtjes
doen denken aan een Moorsch paleis; het
staat er als een koning in een vreemd land;
eenzaam en vergeten.'
Als je naar de foto's in het boek kijkt, kun
je de schrijver van het artikel alleen maar
gelijk geven. Het is jammer dat in oktober
1944, bij de bevrijding van Zuid-Beveland,
van de buitenplaats niet veel meer is over
gebleven dan een rokende puinhoop. Het
'Moorsch paleis' werd vervangen door een
jachthuis en een villa.
In de kronieken vanaf de 18e eeuw wordt
het dorp vele malen beschreven als: 'een
voornaam dorp, met een vervallen ver
dwenen kasteel, een haven met overzet
veer, een ambachtsheer, een kerk met een
zware toren en een molen'.
In de 19e eeuw kreeg het dorp een fort aan
Afb. 2. Zuidzijde van kerk en toren
omstreeks 1925. (Foto uit het boek.)
31