Pü
De schutterijen hadden hun oefenterreinen
aan de zuidzijde van de stad, binnen de
wallen. De voetboogschutters en de hand
boogschutters tussen de Kreukelmarkt en
de stadswal. De kolveniers tussen de Wijn
gaardstraat en de stadswal. De namen
Schuttershof en Kolveniershof bestaan nog
steeds als straatnamen.
In de Franse tijd werden de gil
den ontbonden. 1798 geldt daar
voor meestal als jaartal.
In 1806 werd in Goes de sociëteit
"Van Ongenugten Vrij' opgericht.
De sociëteit vestigde zich op het
terrein van de vroegere voetboog
schutterij. Zij beschouwden zich
dan ook als de opvolger van het
voormalige Sint Jorisgilde en
namen het motto Van Ongenug
ten Vrij' van dit gilde over als
verenigingsnaam.
De nieuwe sociëteit werd echter
geen schuttersvereniging maar
een gezelligheidsclub voor heren
uit de gegoede kringen en is dat
tot op de huidige dag gebleven.
Bij Van Ongenugten Vrij' is
nooit een boog gespannen of een pijl
geschoten.61
De handboogsociëteiten
In de tweede helft van de 19e eeuw kwa
men in Nederland de handboogschutterijen
op. Met name in Noord-Brabant en Zeeland
zagen we veel handboogsociëteiten ont
staan. In Goes werden in die periode een
viertal handboogsociëteiten opgericht.
De oudste was 'Altijd in Roeren', opgericht
in 1848. Deze handboogschutterij
beschouwde zich als de opvolger van de
voormalige handboogschutterij Sint
Sebastiaan. Ze namen haar devies 'Altijd
in Roeren' als verenigingsnaam over. De
sociëteit had haar clublokaal in de Prins
van Oranje. Een jaar na de oprichting
aanvaardde Koning Willem III het
beschermheerschap van de vereniging,
waarna de officiële naam werd: 'Konink
lijke Handboogschutterij Altijd in
Roeren'.7'
Een archief van deze schutterij is niet
bewaard gebleven. Wat wij weten komt uit
de tweede hand: krantenberichten en het,
weliswaar onvolledige, archief van de
handboogschutterij 'Jacoba van Beieren',
waar we later op terug komen. In 1872
werd 'Altijd in Roeren' opgeheven.
De handboogsociëteit 'Willem Teil' werd in
1857 in Goes opgericht. Ook van deze
KONINKLIJKE HKNiJBOOB-SOCHTfElI
„Jaoolsa Tra:2. BoUorcn"
Et? B O'OEf
Aangcbodt
So3ra&a±oaiag, 1). BOEL
EERE-1UPLOMA
O KT SO ST
L. DE
bij. 7,)jg .3£jarig Kdnaatsdwp,. 6
jüii
'C.
isp nESït'tm,
KOOTSMASS. Prudent
3. H ARTMAN, Vi«-President
J. TiWKANS, Secretaris.
z£
«.l C-f
Afb. 2. Erediploma, uitgereikt aan L. de Lange in
1884. (Documentatiemap nr. 48. GA Goes.)
schuttersvereniging is weinig bekend.
Helsloot kan in zijn studie over het Goese
verenigingsleven in de 19e eeuw slechts
gissen naar de reden van het ontstaan van
de vereniging.8'
Ook hier geldt dat het archief ontbreekt en
dat, naast wat krantenberichten, alleen
een gedenkboek uit 1859 van de schutterij
'Jacoba van Beieren' wat mededelingen
doet over haar zustervereniging.
Omstreeks 1877 is 'Willem Teil' waar
schijnlijk ter ziele gegaan.
Van de handboogschutterij 'Frank van
Borsele' weten we slechts uit de Goese
Courant van augustus en september 1884
dat de vereniging bestaan heeft. Dat
bestaan was kort en niet eens hevig, want
slechts één schieting heeft plaatsgevonden
op zondag 14 september 1884. Daarna is er
niets meer van vernomen.9'
De handboogsociëteit 'Jacoba van
Beieren'
Op 30 juli 1849 kwamen in het koffiehuis
Slot Ostende van J.J. Koens op initiatief
3
