Een geheimzinnige vereniging
Gerard Heerebout
Voor de Tweede Wereldoorlog heeft er op
de Bevelanden naast de Vereeniging
'Museum voor Zuid- en Noord-Beveland'
een Oudheidkundige Vereeniging 'De Beve
landen' bestaan. De situatie was eigenlijk
net zoals tegenwoordig. Er is een museum
en een Heemkundige Kring.
Ik kwam deze vereniging op het spoor
omdat ik een vijftal kleine boekjes bezit,
uitgegeven door die vereniging.
1930: A. M. Wessels. Na honderd jaren. De
inval der Belgische muitelingen in Zeeland,
16 blz.
Afb. 1. A. M. Wessels. Na
honderd jaren. De inval
der Belgische muitelin
gen in Zeeland. (Foto
Historisch Museum de
Bevelanden.)
1932: A. M. Wessels. Goes en Zuid-Beve
land in den Franschen tijd, 24 blz.
1934: A. M. Wessels. De Doopsgezinden te
Goes, 16 blz.
1935: H. Vissers. Aanteekeningen over het
klokkenspel van de toren der Maria Mag-
dalenakerk te Goes.
1936: A. Blanson Henkemans. De Vicarie-
of Capelleriegoederen op Zuid-Beveland, 8
blz.
Over het einde van de vereniging valt het
volgende te melden11: op 15 februari 1943
schenkt de vereniging bij akte 'de verzame
ling welke door den heer P. C. de Gelleke
met veel moeite in den loop van tal van
jaren is bijeengebracht en zich bevindt in
de bij genoemde vereeniging in gebruik
zijnde benedenkamer in het Gotische Huis
te Goes, te weten:
le aan de Gemeente Goes, alle boeken,
stukken en papieren, en
2e aan de Vereniging 'Museum voor Zuid
en Noord-Beveland' te Goes, alle overige
voorwerpen'
'De gemachtigde van Mevrouw Weduwe en
erfgenamen van den heer P. C. de Gelleke
verklaart met dezen afstand accoord te
gaan'; de schenkingsakte is dan ook
medeondertekend door M. de Gelleke.
Andere ondertekenaren waren? Buijse, A.
C. van Liere, C. P. Lenshoek. Joh. Pilaar,
AL? Bommel van Vloten en A. M. Wessels.
We weten tot op zekere hoogte wat er zich
in die benedenkamer heeft bevonden uit
een ingevuld formulier van 30 september
1941 'Aanvraag om vrijstelling van inleve
ring van voorwerpen van hooge weten
schappelijke, geschiedkundige of kunst
waarde, van antiquiteiten en van als
handwerk waardevol volksgoed (Artikel 5
der Verordening)'. De verordening had
betrekking op het inleveren van metalen.
Het betreft een koperen ketel, een schuim
spaan, een doofpot, een hangketel, een ton
deldoos, een ketel, een bord, een lantaarn,
een solferbak, een lamp, drie blakers, een
theelicht, vijf schoorsteengarn., een collec
tie gewichtjes en een theepot. In totaal 22
voorwerpen.
Het formulier is op naam gesteld van P.C.
de Gelleke (in hoedanigheid van voorzitter)
van de Oudheidkundige Vereeniging 'De
Bevelanden' (beroep administrateur). Op
de achterzijde van het formulier is de
beslissing te lezen: Vrijstelling verleend:
getekend A. M. Wessels, Hoofdmuseum-
kundige. Het was een klein wereldje in
Goes in die tijd.
Meer heb ik niet kunnen vinden en in het
gemeentearchief heeft navraag niets opge
leverd; heel merkwaardig, gelet op de
kleine schaal van toen. Vermoedelijk is de
oorlog er schuld aan dat er geen archiefma
teriaal bewaard gebleven is.
Mijn vraag is dus: wie weet er iets af van
deze vereniging?
Noot:
1 Archief Vereniging Museum voor Zuid- en Noord-Beve
land, gedeponeerd in het gemeentearchief Goes.
15
