Goes 600 (of 588 jaar?) Frank de Klerk Nadat in 1917 het 500-jarig bestaan van de stad Goes is gevierd maakt de stad zich nu in 2005 op om het 600-jarig bestaan te vie ren. Hoe kan dit? In 1917 stond de stad bol van de histori sche optochten waarin de hoofdrol was weggelegd voor gravin Jacoba van Beieren. Het stadsjubileum werd opgehangen aan de verlening van het privilege waarbij gra vin Jacoba van Beieren aan Goes toestond om de stad van grachten en wallen te voor zien. Dit dateert uit 1417. Volgens de over levering was dit privilege het bewijs dat Jacoba Goes een bijzonder warm hart toe droeg. Toen zij het na diverse schermutse lingen moest afleggen tegen haar machtige opponenten, vond zij onder meer op Zuid- Beveland een welkom asiel. Een wedstrijd boogschieten werd door haar miraculeus gewonnen; bij tijd en wijle verbleef zij op het Slot Oostende in Goes, waar zij een moerbeiboom plantte die in leven bleef tot 1929. Een fatsoenlijk boek over de Goese geschie denis verscheen toen niet. De toenmalige gemeentearchivaris J. de Kruyter besteedde wel in een reeks krantenartike len aandacht aan het veronderstelde jubi leum van de stad. Het enige boek waarop men kon terugvallen was het ook toen al verouderde: Bijzonderheden uit de geschie denis der stad Goes, van predikant R.A. Soetbrood Piccardt, uit 1864. Inmiddels weten we beter Nadat gravin Jacoba van Beieren in 1416 haar vader Willem VI was opgevolgd mocht zij in eerste instantie op de sympathie van haar onderzaten rekenen. Goes kreeg van haar inderdaad een privilege in 1417. Daarna keerde Goes zich van haar af en trok zelfs enkele jaren later ten strijde tegen haar troepen. De meerderheid van de Goesenaars koos partij voor de machtige Filips van Bourgondië, die in 1428 de heer schappij over de gebieden van Jacoba van Beieren verwierf. Beiden werden ze in dat jaar onder meer in Goes ingehuldigd om deze nieuwe toestand te bevestigen. Jacoba mocht zich gravin blijven noemen en ont ving een ruim inkomen. Toen ze zonder kennisgeving aan Filips van Bourgondië in 1432 huwde met Frank van Borsele verloor ze haar titel en moest ze met een kleiner onderhoud genoegen nemen, onder meer met Goes. Vermoedelijk heeft ze in de laat ste jaren van haar leven Goes nimmer meer bezocht. Haar lijvige testament, ze overleed in 1436, verwijst op geen enkele manier naar Goes, niet in de lijst van begunstigden, en niet bij de nog open staande rekeningen van Jacoba. Afb. 1. Het oudste stadszegel van Goes. (Collectie Historisch Museum De Bevelan- den.) In het boek 'Een schamele landstede', van prof.dr. C. Dekker, wordt de hele middel eeuwse stadsgeschiedenis van Goes uit de doeken gedaan, ook de gebeurtenissen rond Jacoba van Beieren en de negentiende- eeuwse verzinsels rond haar persoon. Uit het onderzoek van Dekker is vast komen staan dat het Goese dorpsbestuur zich aan het einde van de veertiende eeuw het vuur 17

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2005 | | pagina 19