tSr/
moet het
Philips-fanfare's middags en's avonds.
Het tentoonstellingsterrein bij het Schut
tershof is dan sprookjesachtig verlicht. Aan
het einde van de eerste avond kan er
gedanst worden op muziek van grammo
foonplaten. Dit moet de eerste disco in
Goes geweest zijn. Diverse Goese firma's
met bekend klinkende namen zoals Radio
Van den Broek en Polderman zijn present
met een keur aan artikelen. Uiteraard is
ook de PZEM aanwezig.3'
gelegd ligt aanvankelijk niet hoog; in som
mige weken gaat het met twee aansluitin
gen per dag. Later worden dat er zes per
dag. Half september 1929 zit de PZEM aan
zo'n tweehonderd aansluitingen. Over dit
slakkengangetje wordt geklaagd.5' Toch
overheerst de euforie en de blijdschap over
de nieuwe energiebron. Een fragment uit
een column in de Goesche Courant:
Met klimmende interesse aanschouwde hij
dagen achtereen de vorderingen van den
aanleg der leidingen in zijn huis, het
drukke gedoe der monteurs, het aanbrengen
der contacten, en tenslotte het bevestigen
der lampen als was er een groote feestelijke
gebeurtenis, hem ter eere, in wording. De
contactknoppen blijken verleidelijke attri
buten, waaraan het aardig draaien is
knip knap... Eindelijk nadert de
groote dag, beter gezegd: de groote avond
die lang gekoesterde verlangens met een zee
van lichten komt inlossen. Dat zonderling-
plechtige, ook een tikje ontroerende moment
van de eerste inschakeling van de eerste
lamp. 'Knip', onder de veilige kleurige man
tel van een kap barst een lichtje open ...de
glans perst zich in een wijden kring door
het fluweelig donker van de kamer.
En de eerste electrische avond binnen de
muren van een bekende omgeving was
gelijk een mooi feest, dat later uit den vagen
achtergrond van herinneringen wellicht nog
wel eens naar voren zal flitsen!6'
Afb. 2. Waarschuwing voor gevaarlijke toe
standen met elektriciteit, uit: Electro-huis-
houdboek van de PZEM, 1936. (Historisch
Museum De Bevelanden.)
Moeizaam begin
De berichten over de aanleg van 'het elec-
trisch' zijn niet allemaal positief. De eerste
ingebruikstelling van het net eerder in
1929 is op een sof uitgelopen.4' Het tempo
waarin nieuwe aansluitingen worden aan
Noten:
^Fragment uit een brochure bij de gelijknamige tentoon
stelling in het museum.
1. Goesche Courant, 6 mei 1929.
2. Goesche Courant, 28 juni 1929.
3. Goesche Courant, 22 juli 1929.
4. Bij de start van de elektriciteitslevering van de PZEM
in 1929 wordt er in Goes een groot feest gevierd, waar
voor veel lampen branden. Er wordt die avond natuur
lijk veel te veel stroom gevraagd, zodat de stoppen in
de meterkast voor het politiebureau aan de Grote
Markt om de haverklap doorslaan. De monteurs zijn de
hele avond bezig met het vervangen van stoppen. De
Goesche Courant schrijft de volgende dag: PZEM: Pret
Zonder Electrische Medewerking. Mededeling door
C.A.S. Nobels, Goes, 2005.
5. Goesche Courant, 11 september 1929.
6. Goesche Courant, 16 september 1929.
iH
17