De veertien van Kwadendamme
Cees de Vries
Op 20 mei 2006 om 13.45 uur vertrok een
veertien man/vrouw sterke wielerploeg
vanuit Kwadendamme in de richting van
Oudelande. Dit uiterst selectieve en spor
tieve ploegje, alhoewel niet meer zo piep
maar toch gezegend met een uitstekende
conditie, bestond uit leden c.q. belangstel
lenden van de Heemkundige Kring De
Bevelanden. De weersvoorspellingen waren
niet geheel optimaal: zuidwesten wind,
windkracht 6 Bft, met windstoten naar 7
Bft. Half tot zwaar bewolkt met kans op
zeer zware buien welke gepaard kunnen
gaan met hagel en onweer. Al met al
weersomstandigheden waarvan je zelfs
zeer trouwe deelnemers aan Heemkundige
activiteiten met geen tien paarden achter
de kachel vandaan kunt krijgen.
Het geheel stond onder leiding van Ad
Beenhakker, die als een ware ploegleider
op kop ging en zonder op het weer te letten
van plan was de ronde volledig uit te rijden
en te trachten alle deelnemers bij de finish
af te leveren.
Bij het startpunt, vóór en niet in het café
Tapperij 's Lands Welvaren, werd nog
enige uitleg gegeven over het dorpje zelf.
Kwadendamme was van oudsher een
katholieke gemeenschap. Tot voor enkele
decennia was in het hele dorp slechts een
protestant te vinden: de plaatselijke dorps
smid. Deze man was als zelfstandig onder
nemer onmisbaar binnen de dorpsgemeen
schap en kon zich zodoende een afwijkende
mening permitteren.
Het eerste katholieke kerkje annex pasto
rie verrees in 1801 en precies 100 jaar later
werd dit gebouw vervangen door de huidige
kerk, een eenbeukige neogotische kruis
kerk gesitueerd van noord naar zuid en
niet zoals gebruikelijk van west naar oost.
Onderweg naar Oudelande kwamen en
passant de vijfzodendijken ter sprake. Een
vijfzodendijk is oorspronkelijk een binnen
dijk met een kruinbreedte van vijf graszo
den. Deze binnendijken zijn later aange
legd dan de zeedijken. Zij komen o.a. voor
binnen de bedijking van Borsele-Baarland-
Oudelande. Deze voormalige eilanden wer
den bedijkt door een ringdijk. In geval van
een doorbraak zou het geheel geïnundeerd
worden. Door de aanleg van vijfzodendij
ken ongeveer haaks op de zeedijken werd
getracht dit te voorkomen.
Aangekomen in Oudelande stopten wij bij
de klapbank onder een grote boom, vlak bij
de kerk. Ad Beenhakker vertelde dat de
bomen waaronder klapbanken geplaatst
werden meestal linden waren en dat de
boom in Oudelande een bijzondere linde
boom was namelijk een kastanje. De boom
met klapbank wordt gebruikt als een hang
plek voor ouderen. Toen de boom in 1890
werd geplant zijn daaronder een aantal
flessen cognac begraven, welke flessen er
nu nog zouden liggen. Werk aan de winkel
voor de archeologische werkgroep.
In Oudelande was het weer nog aange
naam en af en toe scheen de zon. Vol goede
moed vervolgden wij onze weg naar de zee
dijk en richting Ellewoutsdijk. Onderweg
werd het steeds donkerder en het leek wel
of het harder ging waaien. Bij de zeedijk
aangekomen begon het echt te plenzen en
het water viel met bakken uit de hemel.
Ook de wind wakkerde verder aan tot
stormkracht. Ad Beenhakker wilde boven
op de dijk de Slikken van Everingen laten
zien en er wat over vertellen. Hij fietste
vrolijk verder. De helft van het peloton kon
hem nog wel volgen maar de andere helft
bleef onder aan de dijk en enigszins in de
luwte, om de bui af te wachten dan wel
regenjassen c.q. regenbroeken aan te trek
ken. Boven op de dijk aangekomen had Ad
in de gaten dat het peloton niet meer com
pleet was en hij hield halt midden in de
plensbui en midden in de storm. Degenen
die met hem mee waren gereden werden
binnen de kortste keren geheel of gedeelte
lijk drijfnat al naar gelang de meege-
23