Boekindruk
Het bijbelboek Job in het Zuid-Bevelands dialect.
Erme Job, door Quidam (H. de Vos), ISBN 90-807438-3-6, prijs euro 8,95. Het boek is te
bestellen bij de uitgever: Siguitsedijk 29, 4434 NB Kwadendamme, tel. 0113-649993, of in de
boekhandel. Het is ook verkrijgbaar tijdens de jaarvergadering op 16 maart 2007.
Het bijbelboek Job, in de Statenbijbel het
achttiende en in de Willibrordbijbel het
tweeëntwintigste boek van het Oude Testa
ment, ontleent zijn naam aan de hoofdper
soon, Job. Deze Job was de man die door God
(en de duivel) als geen ander tot het uiterste
werd beproefd. Zijn leven wordt ons voorge
houden als het ultieme voorbeeld van een
volhoudend, maar ook vaak ongeduldig gelo
vige.
Historisch is er niets over Job bekend; het
verhaal zegt alleen dat hij in het land Uz
woonde. Job behoort tot de zogeheten wijs
heidsliteratuur, net als de boeken Spreuken
en Prediker. Het wordt gerekend tot de
hoogtepunten van de wereldliteratuur, de
poëzie is van hoog niveau. Het is moeilijk
vast te stellen wanneer en door wie het boek
is geschreven. Op grond van de thematiek en
het taalgebruik zou het boek zijn huidige
vorm hebben gekregen tussen de vijfde en de
derde eeuw voor Christus.
In de tekst spelen steeds tegenstellingen:
licht en duisternis, leven en dood, goddelijke
almacht en menselijke onmacht, rechtvaar
digheid en onrechtvaardigheid, onschuld en
schuld, wijsheid en onwetendheid.
In ons dagelijks taalgebruik is Job tot een
goede bekende van ons geworden: hij is zo
arm als Job (hij bezit niets meer); een Jobs
tijding (een kwade boodschap die gebracht
wordt); hij zit daar als Job op de mesthoop
(hij zit daar diep bedroefd); Jobsvrienden
(mensen die zich als vrienden voordoen,
maar die, als het er op aankomt, toch de
ware vrienden niet zijn); hij heeft het verdra
gen met Jobsgeduld (met uiterst gelijkmoe
dige volharding). Overigens is de laatste uit
drukking wel enigszins merkwaardig, want
hoewel Job inderdaad uitgesproken volhar
dend is, blijft zijn gemoed daarbij bepaald
niet onberoerd.
Hans de Vos heeft de moed en het doorzet
tingsvermogen gehad om het boek Job te
vertalen in het Zuid-Bevelands. Volgens het
voorwoord bij 'Erme Job' heeft hij zich daar
bij steeds gebaseerd op de oorspronkelijke
Masoretische tekst, zoals deze staat uitge
werkt en beschreven in één van de dikke
handboeken van de United Bible Societies.
Daarnaast gebruikte hij de uitgebreid toege
lichte NET Bible, de Nederlandse Nieuwe
Bijbelvertaling en de bekende poëtische vert
aling van Drijvers Hawinkels. Tenslotte
werd hij bijgestaan door een gemengd lezer
spanel van dialectkenners en theologen. Het
is, kortom, beslist een verantwoorde vert
aling te noemen.
We citeren hier uit het begin (Job 1:6-11): Op
'n dag wazze d'iengelen aolegaere saemen'e-
komme bie d'n EÊR. En d'n duvel was ok
mee'ekomme. D'n EÊR vroog an d'n duvel:
'Waèr ei jie noe ezete?' En d'n duvel zei trug
tegen d'n EÊR: 'Ik zomoe 'n bitje ginsende-
weer eloape, over eêl de waereld.' Toen zei
d'n EÊR tegen d'n duvel: 'En ei jie m'n knecht
Job ok ezië? Zo een is t'r op de waereld gin
twidden; 'n eêle goeie vent, rechtvaardig en
godvruchtig, en ie doe nooit gin kwaed.' Mae
d'n duvel zei tegen d'n EÊR: 'Das toch nie voe
niks da Job zo godvruchtig is? Jie ei bie um
rondom eêl z'n spul en z'n uus'oüwen ommers
'n doorn'aege ezet? J' ei aol 't werk van z'n
anden ezegend, en z'n bezit groei uut over 't
eêle land. Maer a jie noe 's j'n and uutsteekt
en aoles dat a t'n ei wigpakt, ja dan za t'n je
vlak in je gezicht uutvloeke.'
En uit het eind (Job 42:7-9): En nae da d'n
EÊR dat aolemaèle ezeid ad tegen Job, toen zei
d'n EÊR tegen Elifaz de Temaniet: 'Ik bin
gloeiendig kwaed op joe en joe twi maats,
wan j' me mie joldere woorden gin recht
edae, Hek as a m'n diënstknecht Job da dee.
Neem dus moe 's zeven stieren en zeven ram
men, gaè t'r mie naè m'n knecht Job, en offer
daè voe j'n eigen 'n brandoffer. M'n diënst
knecht Job za dan voe jolder bidde, en ik za
'n ver'oöre, om jolder nie je verdiénde loön te
geven. Wan j' me mie joldere woorden gin
37