Bevelanders aan de Berezina
Jan de Ruiter
Bij het Decreet van Rambouillet, d.d 9 juli
1810 werd het Koninkrijk Holland bij het
Franse Keizerrijk ingelijfd. Op 18 augustus
tekende Napoleon een decreet, waarbij de
Nederlandse troepen opgingen in het
Franse leger. Met deze beroepsmilitairen
als bijdrage aan zijn leger stelde Napoleon
zich niet tevreden. Hij wilde dat het inge
lijfde grondgebied tevens dienstplichtigen
leverde. Op 3 februari 1811 traden de
Franse Conscriptiewetten hier in werking.
Bij brief van 11 februari gaf de Prefect van
het Departement Les Bouches de l'Escaut
bevel aan de maires in Zeeland om in het
openbaar aan te kondigen dat alle jonge
mannen van de jaarklasse 1808 zich moes
ten laten inschrijven.
De conscriptie
Volgens dit stelsel werd per jaarklasse een
vast aantal twintigjarigen opgeroepen,
evenredig aan het inwonertal van de
Arrondissementen en Kantons van het
betreffende Departement en geselecteerd
door middel van loting. Het was dus geen
persoonlijke dienstplicht, maar een streek
gebonden dienstplicht.
Er was daarom voorzien in een plaatsver
vangingsregeling, waarbij een zo geheten
remplacant, tegen betaling, de diensttijd
van een loteling op zich nam.
Napoleon heeft in een snel tempo driejaar
klassen uit de bezette en ingelijfde gebie
den opgeroepen. Voor Zeeland (minus
Zeeuws-Vlaanderen, dat al eerder bij
Driewegen
Oproep inschrijving lichting 1808
Nr. 7
Wij Maire van de Commune Driewegen gesien hebbende een circulaire van den Heer
Prefect van den 11 Februarij 1811, waar bij de Maires worden aangemaand tot de
lijst der concriptie 1811. Enfin, soo waarschouwt hij met desen alle Jonge Lieden
geboren van den 1 Januarij tot en met ultimo December 1788, om zig te komen aan
geven ter Marie van Driewegen uiterlijk voor of op den 25 Februarij 1811, als mede
worden alle ouders en voogden van Jongelieden in gemelden jare geboren Ernstig
vermaant om de zelve ter Mairie te komen aangeven onverschillig in welke Com
mune de Jonge Lieden sig mogten ophouden, op poene van de nalatige zullen vallen
in de straffen daar op bij Wet bepaalt.
Driewegen de 20 Februarij 1811
G. Nijsse Az.
Maire
Bron: Gemeentearchief Borsele, Archief Driewegen
inv. nr. 47, correspondentie 1811.
In dit artikel zal worden ingegaan op de
lotgevallen van de jongens uit de Bevelan-
den, die als loteling werden opgeroepen om
dienst te doen in één van de vele onderde
len van het leger van Napoleon en die met
de Grande Armée aan de veldtocht naar
Rusland hebben deel genomen.
Frankrijk was ingelijfd) betekende het dat
er van de lichting 1808, dus geboren in het
jaar 1788, een contingent van 120 man
moest worden geleverd. Voor de Bevelan-
den waren dat 34 jongens. Veertien uit het
Kanton Goes, negen uit het Kanton Hein-
kenszand, vijf uit het Kanton Kruiningen
2
