Zoom tegen de vijand vanuit het zuidoos
ten. De moerassen tussen Bergen op Zoom
en Steenbergen zouden tot een groot
ondiep meer gemaakt worden door de sluis
in Steenbergen onklaar te maken, zodat
het (zoute) water van de Steenbergse Vliet
vrij dit gebied kon instromen.
De polders tussen Steenbergen en Bergen
op Zoom waren al sinds 1584 met zoet
water geïnundeerd, maar het was moeilijk
om voldoende water te hebben om het
geheel nat genoeg te krijgen en houden.
Daarom moest het water uit de Zoom het
oostelijk front van de stad en het gebied
voor de drie forten gaan inunderen. Om te
garanderen dat de Zoom genoeg water toe
zou voeren is deze verbonden met een aan
tal hooggelegen vennen, die daartoe zelfs
met een dijk zijn omgeven.
In 1628 wordt begonnen aan de extra ver
sterking van Steenbergen: een nieuwe
omwalling met zes bastions, een hoofd
gracht en een contrescarp. Bij de inunda-
tiesluis kwam een toren of redoute (kleine
veldschans) en bij de monding van de
Steenbergse haven zou een fort worden
gebouwd, met een hoornwerk aan de over
zijde van de Steenbergse Vliet, dat met de
vesting verbonden werd door een retran-
chement (een afsnijding door middel van
een wal of muur) met drie bastions. In
1627 wordt met deze werken begonnen.
Onder Steenbergen worden enkele polders
door kadijken verkleind: de latere Verdron
ken Aanwas en het Verdronken Westland.
Zo werd het mogelijk om deze polders deels
te inunderen en het grootste deel van de
polders voor inundatie te sparen. Dit was
ook belangrijk om de hoeveelheid water die
benodigd was voor de inundatie te beper
ken. Tussen de Kleine Melanen en De Mee-
ren ten oosten van Fort Pinssen werd een
gracht ('doorsnijdinghe') gegraven, om het
waterfront compleet te maken.
In 1631 zijn de vestingwerken van Steen
bergen verbeterd en is het retranchement
van Steenbergen naar het hoornwerk van
Henricus klaar. De wal en gracht van dit
retranchement verdedigen de verbinding
tussen het hoornwerk tegenover het Fort
Henricus en Steenbergen.
In 1631 vindt de grote slag in het Slaak
plaats. Vanaf de Staatse kant wordt er
gebruik gemaakt van het door de linie
beschermde gebied ten westen van die linie
om manschappen te 'behuizen'. In 1636
bleek de linie nog zwakke plekken te verto
nen; het was Staatse troepen namelijk
gelukt om achter de linie te komen. In dit
zelfde jaar wordt de linie dan ook versterkt
met een aantal redoutes bij Steenbergen en
de redoute Blijenburg tussen Bergen op
Zoom en Fort Moermont en waarschijnlijk
de Slikredoute even ten noorden van Fort
de Roovere. In 1673 worden een aantal bui
tenwerken van Steenbergen gesloopt (o.a.
beide hoornwerken).
Geschiedenis Fort de Roovere
Fort de Roovere werd in 1628 aangelegd op
een hoge zandrug en vormde samen met de
Forten Moermont en Pinssen en het Hal
sters Laag de zogenaamde Linie naar
Steenbergen. Door middel van inundatie,
via een sluis bij Steenbergen, verdedigd
door Fort Henricus, kon een gebied tussen
de vestingen Steenbergen en Bergen op
Zoom onder water worden gezet. In 1727
werd het fort verbeterd aan de hand van
plannen van Menno van Coehoorn. Aan de
zuidzijde van het fort kwam een aanslui
tende liniewal tot stand. Tijdens het beleg
van Bergen op Zoom in 1747 deden de
Fransen tevergeefs een aanval op het fort.
In 1784 bracht men wijzingen aan in de
voorwerken en werd de hoofdwal aan de
noordzijde afgegraven. Fort de Roovere
werd als vestigingswerk in 1816 opgehe
ven.
Stichting Vrienden van de West
Brabantse Waterlinie
De stichting is in september 2000 opgericht
met het doel het fort weer beter in beeld te
brengen. Zij wil bewerkstelligen dat alle
betrokkenen in het gebied bereid zijn
samen te werken aan een herstelplan,
waardoor de cultuurhistorische waarde, de
landschappelijke kwaliteit en de recre
atieve waarde beter tot hun recht kunnen
komen.
Hiervoor zijn ook meer vrienden van Fort
de Roovere en de West Brabantse Waterli-
23
