en vlaggen ze daar ook al? Hier lopen er al
met Oranje op. Er wordt beweerd dat er op
Colijnsplaat gevlagd wordt, maar ik weet
niet of dat waar is. Wij hebben voor morgen
niets te leren en nu ook niets te doen. Van
middag hebben we nog een uur school en
dan vrij.
Daarna kan ze het waarschijnlijk in huis
niet meer uithouden, want pas twee dagen
later schrijft ze verder:
Ja, Annie nu is het donderdag en in de tus
sentijd is er heel wat gebeurd, 'k Zal probe
ren je alles geregeld te schrijven, maar of
dat lukt weet ik niet. Op die bewuste dins
dag toen ik aan je brief begonnen ben, heb
ben we 's middags helemaal geen school
meer gehad. Op 12 uur gingen we dus uit
school naar huis. Overal waar je langs
kwam, zag je vlaggenstokken verschijnen.
Ik dacht, o, dat zal bij ons nog wel niet zo
zijn, maar toen ik thuis kwam was er bene
den niemand te bekennen. Aangezien ik een
beetje lawaai boven hoorde duvelde ik de
trap op. En jawel hoor. Daar waren ze met
z'n drieën bezig de vlag aan de stok te doen,
pa, moeder en meneer Mulder. Ik schrok me
rot, kun je begrijpen! Even later stak pa als
eerste Kortgenaar de vlag buiten het raam.
Wat een feest! Het duurde geen drie minu
ten of er volgden er meer. En zo waren er na
een poosje een hele rij vlaggen aan het wap
peren. Maar o wee! De pastoriemoffen kwa
men eens buiten kijken. Meer als kijken
deden ze echter niet.Toch had het gekijk
van die lui gevolgen. De waarnemend bur
gemeester Salomé kwam huisje na huisje
vragen of ze toch alsjeblieft de vlaggen wil
den binnenhalen, want anders werd hij er
voor opgepakt. Wat doe je dan anders als de
vlag weer binnenhalen, hè?
Net als de rest van Nederland had ook
Noord-Beveland een Ordedienst (OD), een
illegale verzetsbeweging. Na de bevrijding
zou de OD helpen om het bestuur van
Nederland weer in orde te krijgen. Het was
gevaarlijk om hier lid van te zijn. Als ze
werden opgepakt door de Duitsers konden
ze in de gevangenis komen. In het ergste
geval werden ze doodgeschoten.
Afb. 2. Andries Dieleman (1908 - 1944).
Collectie gemeentearchief Noord-Beveland.)
Wie waren deze mannen?
Schoenmaker J. van Halst uit Wissen-
kerke. In 1955 werd hij zelfs burgemeester
van Wissenkerke. Drukker A. Markusse
uit Wissenkerke en marechaussee
A.M. Westdorp uit Kortgene.
Eén van de grootste herrieschoppers op die
gedenkwaardige vijfde september is een
zekere Janus Leijnse uit Middelburg. Hij
staat daar bekend als de 'Spanjool', omdat
hij in de Spaanse burgeroorlog tegen de
troepen van Franco had gevochten. In 1944
zit hij in Kamperland ondergedoken.
Leijnse weet een aantal jonge mannen rond
zich te verzamelen en besluit naar Kam
perland op te trekken. Markusse van de
OD vindt dat zij te veel risico nemen en
vraagt Andries Dieleman, die hij toevallig
ontmoet, hen van hun voornemen af te
brengen. Dieleman wordt door de groep
echter zo enthousiast gemaakt, dat hij
meegaat naar Kamperland. Daar maken zij
de veerboot naar Veere onklaar.
3
