Stoelendans met land
'Gom^r
Paul Harthoorn
Het is geen toeval dat zoveel bronnen
voor regionale geschiedenis en genealogie
gebaseerd zijn op eigendom van huizen en
land. De welstand van grote bevolkings
groepen werd bepaald door de inkomsten
van land. Dat waren de eigenaars en de
pachters, met in hun kielzog de landar
beiders die het fysieke werk deden. Die
afhankelijkheid strekte zich ook uit tot de
handelaars of kooplieden die zorgden voor
de distributie van de producten, zoals de
graankopers, de veehandelaars, de opko
pers van vlas, wol, meekrap en andere
'vruchten' van het land. De eigenaars
van de molens die oliezaden verwerkten
en van de meestoven die kleurstof pro
duceerden, de drapeniers of lakenberei-
ders, die de wol verwerkten en niet te ver
geten de handwerkslieden die al dergelijke
activiteiten ondersteunden.
Waaruit bestaan die historische bronnen
die zo nauw verbonden zijn met landbezit?
Het zijn de transportregisters waarin
overdrachten van land en huizen geregi
streerd werden. De registers van plechten,
wat wij tegenwoordig hypotheken noemen.
De belastingregisters op grondeigendom.
Registers van belasting op de verkoop van
huizen en land. De door een notaris opge
stelde huwelijkse voorwaarden, waarin
toekomstige echtelieden nauwkeurig lieten
beschrijven welke goederen zij bij hun
huwelijk inbrachten en wat daarmee moest
gebeuren in geval een van de partners
Afb. 1. Een bijzonder
fraaie titelpagina van
de overloper van de
Oude Kraaijert, 1651.
95