lingen zorgde voor de nodige problemen,
het schoolgebouw als zodanig verkeerde
in een slechte staat. Dat was althans het
oordeel van de plaatselijke gezondheids
commissie, die de school in Wilhelminadorp
in 1907 nauwgezet onderzocht en hiervan
in een uitgebreid rapport verslag deed aan
de hoofdinspecteur van volksgezondheid
in Zuid-Holland en Zeeland. De inspecteur
was door het rapport zo gealarmeerd dat
hijzelf besloot poolshoogte te nemen. Hij
schrok van wat hij in de school aantrof en
berichtte het gemeentebestuur van Kat-
tendijke dat hij met eigen ogen had gezien
dat de school 'in zeer vele opzichten te
kort schiet aan de allereerste eischen der
hygiëne. Dit geldt zoowel', zo schreef hij,
'voor de indeeling en ruimte als voor de
inrichting der lokalen en bijlokalen en in
het bijzonder voor de verlichting die onvol
doende en onpraktisch is aangebracht;
voor de ventilatie, die plaats heeft door om
hun as tuimelende vensterdeelen, die tocht
geven op het hoofd der kinderen, daar zij
elke bekapping missen en daarbij onvol
doende ventileeren; voor de inrichting der
privaten en urinoirs in dezelfde ruimten;
voor de slechte wijze van verwarming door
niet ommantelde kachels, zonder lucht
toevoer van buiten, die veel te dicht staan
bij de nabij gelegen banken; voor gemis
aan ruimte, gemis aan gelegenheid voor
ophangen van kleederen buiten de school
lokalen, door gemis aan gangen; gemis aan
drinkwater enz. In het kort, de toestand is
van dien aard, dat ik mij verplicht zal zien
tot afkeuring der school.'11'
Deze woorden lieten aan duidelijkheid wei
nig te wensen over en het gemeentebestuur
besloot dan ook snel tot de bouw van een
nieuwe school. Het gebouw zou drie lokalen
met een aangebouwde onderwijzerswoning
moeten bevatten en komen te staan op een
perceel aan de Achterweg. De totale kosten
werden op 14.885,- geraamd.12'
In januari 1909 werd het werk aanbesteed,
in september van dat jaar was de nieuwe
school gereed. Uiteraard hadden - conform
de wet - het rijk en de gemeente het groot
ste deel van de kosten voor hun rekening
genomen. Het bestuur van de Wilhelmina
polder had echter eveneens een duit in het
zakje gedaan. Geheel zonder eigen belang
was dit overigens niet gebeurd. In 1906
had directeur Hanken het gemeentebe
stuur namelijk laten weten dat de bijdrage
die de polder jaarlijks aan het plaatselijk
onderwijs verleende van tweehonderd op
vierhonderd gulden per jaar gebracht zou
worden op voorwaarde dat het gemeente
huis van Kattendijke in Wilhelminadorp
moest blijven en niet, zoals de raad aan
vankelijk van plan was, naar Kattendijke
zou worden verplaatst.13'
Het nieuwe schoolgebouw zou ruim een
halve eeuw in gebruik zijn. In 1968 besloot
het college van B&W tot de bouw van een
nieuwe openbare lagere school: de huidige
Stamperiusschool aan de I.G.J. van den
Boschstraat.11' De naam was een eerbe
toon aan deze in 1858 in Wilhelminadorp
geboren onderwijzer, die in onze streek
vooral bekendheid geniet als schrijver van
jeugdboeken die zich afspelen in de Wilhel-
minapolder.
Noten
1. C. Visser, Vernieuwing van het lager onderwijs in
Zeeland in de eerste helft van de negentiende eeuw
(Vlissingen 1995), p. 114-115.
2. Zeeuws Archief Middelburg (ZAM), Archief Provinciaal
Bestuur (APB) 1813-1850, inv.nr. 224, brief 26-3-1821.
3. ZAM, APB 1813-1850, inv.nr. 224, brief 19-5-1821.
4. ZAM, APB 1813-1850, inv.nr. 224, ongedateerd verzoek
schrift uit 1822.
5. ZAM. APB 1813-1850, inv.nr. 224, brief GS aan Minis
ter 30-10-1823; zie ook: Visser, vernieuwing onderwijs
p. 115.
6. J.M.G. van der Poel, De Wilhelminapolder 1809-1959
(Wageningen 1959), p. 77. Het boek is ter gelegenheid
van het 150-jarig bestaan geschreven in opdracht van
het bestuur van de Wilhelminapolder.
7. Visser, vernieuwing onderwijs, 107-108 en 285. Gege
vens H. Snijder uit burgerlijke stand en bevolkingsre
gisters Kattendijke 1831-1838.
8. Goessche Courant 12-3-1896, 4-8-1900, 22-8-1916 en
GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 891.
9. ZAM, Archief toezicht lager onderwijs 1806-1920, inv.
nrs. 70-73 en 662 en 663. Het is overigens opvallend
dat de invoering van de leerplicht in 1900 nauwelijks
invloed had op het aantal schoolgaande kinderen. Zo
werd de school in 1904 door 104 kinderen bezocht,
slechts tien meer dan in 1895.
10. GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 860.
11. GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 943,
brief 18-5-1908.
12. GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 943,
15-5-1908.
13. GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 290,
brief 7-7-1906.
14. GA Goes, Archief gemeente Kattendijke, inv.nr. 949.
17
