Boekindruk
Hans van den Eeden, Leve de koning! Lode-
wijk Napoleon op reis door Brabant en Zee-
land, Heusden Brandaris Pers, 2009, ISBN
978-90-78108-03-0.
Journalist en schrijver Hans van den
Eeden waagt zich in Leve de Koning! Lode-
wijk Napoleon op reis door Brabant en
Zeeland, aan een boeiend onderwerp: de
reis van de broer van de grote keizer, die
een poging doet om zijn koninkrijk en zijn
inwoners, althans die uit de twee genoemde
provincies, beter te leren kennen. Broer
Louis krijgt in 1806 dit nieuwe konink
rijk in de schoot geworpen, dat voortkomt
uit de Bataafse Republiek (1795-1806).
Al meteen zet hij zijn beste beentje voor
om een verlicht en betrokken vorst te
zijn. Zijn optreden bij de ramp in Leiden,
waar in 1807 een kruitschip ontploft, wekt
nogal wat sympathie bij de afwachtende
bevolking. In de jaren daarna probeert
Lodewijk met koningin Hortense aan zijn
zijde zijn positie te verstevigen. De reis
door Brabant en Zeeland is onderdeel van
dit streven. Kort nadat de koning Zeeland
heeft verlaten, valt in augustus 1809 een
Engelse vloot de Zeeuwse wateren bin
nen. Na wat schermutselingen moeten ze,
door ziekte gedecimeerd, het veld ruimen.
Keizer Napoleon is op zijn zachtst gezegd
'not amused' met de gebeurtenissen, en
begint aan de poten van Lodewijks' troon
te zagen. In 1810 is hij koning-af en breidt
de keizer zijn rijk uit met het voormalige
koninkrijk Holland.
Het boek van Van den Eeden is een lust om
in te bladeren. Het verhaal is doorspekt
met tal van zeer fraaie kleurenafbeeldin
gen van de plaatsen waar de koning door
heen komt. Reden genoeg voor de 'waarde
lezer', zoals Van den Eeden zijn publiek
aanspreekt, om nader met de inhoud ken
nis te maken. In het voorwoord wordt de
visie omschreven van waaruit het boek is
samengesteld. Ietwat merkwaardig is die
wel. De schrijver heeft voor een vorm van
'onderzoeksjournalistiek' voor dit histori
sche onderwerp gekozen. Dit betekent in
de praktijk, dat enkele deskundigen over
het onderwerp zijn geïnterviewd, en dat de
plaatsen waar de koning ooit is geweest,
zijn bezocht. Tal van interessante aspecten
die daarbij opdoken zijn bewust buiten
beschouwing gelaten, omdat de auteur zich
op voorhand al tot een omschrijving van de
reis wilde beperken. Jammer dat de vele
bronnen die over Lodewijk Napoleon en
zijn reis zijn te vinden buiten beschouwing
bleven. In veel dorps- en stadarchieven
heeft het bezoek zijn sporen nagelaten.
Behalve hier en daar een vermelding van
de hoge kosten van het bezoek vermeldt
de auteur geen verdere bijzonderheden.
Zo begint en eindigt het boek met een
interview met een deskundige. Het tweede
hoofdstuk is een korte biografie over de
koning. Evenals in de rest van het boek,
ontbreken ook hier de noten. Aan het einde
van het boek is een bladzijde met litera
tuursuggesties opgenomen. In het boek
komen nogal wat onduidelijke formule
ringen voor, bijvoorbeeld op bladzijde 19,
waar te concluderen valt dat Lodewijk het
Continentale Stelsel gedoogde. Bedoeld
wordt hier dat hij het ontduiken van dit
stelsel oogluikend toeliet. Zo begint dan
de beschrijving van de reis, te beginnen
met de Brabantse route. Per plaats worden
enkele regels gewijd aan het bezoek van
de koning en zijn gevolg, aangevuld met
enkele al dan niet ter zake doende histori
sche gegevens over de plaats en eventuele
bijzondere gebouwen. Ook het huidige
gebruik van deze gebouwen wordt gemeld.
Terloops wordt de suggestie gedaan om in
het dorp Aarle, in 1809 getroffen door een
cholera-epidemie, een Lodewijkmonument
op te richten. Lodewijk liet zich hier van
zijn menslievende kant zien. Vervolgens
kabbelt het boek van ontvangstcomité naar
ontvangstcomité, van garde d'honneur
naar garde d'honneur, van in het gelid
staande schutters naar rijen meisjes, van
ereboog naar ereboog, van dorp naar dorp
naar stad. Overal hangt aan de kerktoren
de vlag uit. Hier en daar promoveert de
33
