Verdeling onder verschillende vesti
gingen
De onderlinge verdeeldheid is een beeld
dat heeft kunnen ontstaan omdat Zeeuwen
zich in verschillende staten vestigden en
het oorspronkelijke plan om één centrale
kolonie in Wisconsin te stichten, vanwege
praktische argumenten de winter vroeg
om een snelle beslissing) niet doorging. Het
verdelingspatroon was niet van te voren
bedacht. Al in 1805 vestigden zich enkele
Zeeuwse families in het westen van de
staat New York, dichtbij de stad Rochester.
In die streek kwamen landerijen op de
markt. Degenen die zich daar vestigden
veramerikaansten snel. Rond 1836 woonde
een groep van twaalf boerengezinnen in de
buurt van Buffalo en in omliggende plaats
jes Pultneyville en East Williamson). Ten
tijde van de grote uittocht in 1846 moeten
er al zo'n 200 Zeeuwse gezinnen in het wes
ten van New York te vinden zijn geweest.
Deze gemeenschappen werden pleister
plaatsen voor de nieuwe stroom immigran
ten en menige Zeeuw besloot in Rochester
te blijven of anders in Albany of Buffalo.
Van de drie eerdergenoemde Zeeuwse
plaatsnamen is Zeeland aan de westkant
van het beboste Michigan, dat in 1847
werd gesticht, het meest belangrijk. Vooral
omdat het dorp echt gepland werd door
een gezelschap Zeeuwen onder leiding van
predikant Cornelis van der Meulen en de
Borselse hereboer Jannes van de Luijster
en strategisch lag tussen Holland en Grand
Rapids in.
In 1860 stond de kolonie stevig op eigen
benen en tien jaar later was er niet genoeg
nieuw land meer beschikbaar in West-
Michigan. Er werden dochterkolonies ver
der in het westen en noorden gesticht of
land gekocht van de Amerikanen. Zeeland
ontwikkelde zich verder met een bakste-
nenfabriek, meubelmakerij, andere nijver
heid en een aantal winkels. Nu is Zeeland
praktisch een voorstad van Holland. Het
Zeeuwse karakter bleef tot in de jaren
twintig van de vorige eeuw bewaard door
het dialect en de klederdracht die nog tot
in het begin van de eeuw aanwezig waren.
Grand Rapids, dat gerust de hoofdstad van
de Hollanders in Amerika genoemd mag
worden, had ook een sterk Zeeuws karak
ter in de beginjaren, evenals de plaats
Kalamazoo. Die had een Zeeuwse wijk
waar vooral telers van groenten, met als
specialiteit bleekselderij, te vinden waren.
Zeeuwse inbreng verder naar het westen
was te vinden in Milwaukee, waar een
telg van de Luitweiler familie zijn tenten
opsloeg. Emigranten uit Kapelle sticht
ten later gehuchten als Town Eight en in
Franklin Prairie vestigde zich een groep
Walchenaren. Dit vlakke land leek op hun
oude vaderland. Deze vestigingen hebben
echter niet zo lang zelfstandig bestaan. Ze
waren te klein om zelfstandig te opereren
en verloren al gauw inwoners aan de grote
stad Milwaukee en de andere Nederlandse
nederzettingen in de buurt. Een voorbeeld
van veel verhuizingen is het gezin van
Gerard Brandt 1800-1859) een emigrant
uit Kapelle, die zich eerst in Oostburg, Wis
consin (toen nog Town Holland geheten)
vestigde, maar ruzie kreeg in zijn kerk en
in 1854 vertrok naar Town Eight, twaalf
kilometers ten zuiden van Milwaukee met
andere Zeeuwen. Zijn dochters Katrina en
Jannetje werkten als meid en naaister in
Milwaukee, dichtbij het gezin van Jan de
Jonge. Gerard bezat 320 acres, een groot
bezit waarvan zijn zonen Izaak en James
een deel kochten, maar Izaak vertrok naar
Muskegon City om als voerman te werken
en zijn broer James werkte in de buurt in
een houtzagerij.151
Ongeveer tachtig kilometer de bossen
in ten noorden van Milwaukee werden
Oostburg en Sheboygan gesticht, vooral
door Zeeuwen en Geldersen. Deze dorpen
floreerden en trokken nieuwe inwoners
aan vanuit de staat New York. In tien jaar
tijd waren de Zeeuwen daar in goede doen
geraakt door vooral veeteelt. Hun bezit ver
tienvoudigde in waarde en ze hadden zelfs
een eigen krant, de Sheboygan Nieuws
bode, de eerste Nederlandstalige krant in
de nieuwe wereld, uitgegeven door Jacob
Quintus van Schouwen.
Ook aan de oostkust van Amerika ontstond
een Zeeuwse nederzetting. Bastiaan Broere
emigreerde in 1849 vanuit Yerseke naar
Michigan; hij trok later naar Sayville. Deze
vroegere visser uit Yerseke legde later in
8
