Slot Oostende, project om oudste stukje Goes naar
boven te halen!
Cees van den Bovenkamp, secretaris HMDB
We hebben met Björn van der Vliet, door
de gemeente Goes bij zijn indiensttre
ding bij de gemeente in 2008 aangewezen
als projectleider van het plangebied Slot
Oostende, een vraaggesprek gehad over
het project. Het gesprek vond plaats in de
tweede helft van augustus, nog voor de
Open Monumentendag.
Van der Vliet merkte daarbij onder andere
op dat het plangebied Slot Oostende deel
uitmaakt van het masterplan 'binnenstad
Goes'. Naast Van der Vliet is nog een aan
tal mensen nauw betrokken bij dit project.
Van der Vliet vertelt: 'Dat betreft Frank de
Klerk, Marijke Vanhommerig en voorheen
ook Willy van Meegen.' Met name Frank
is op de hoogte van de naamgeving en de
geschiedenis van Slot Oostende. Soms ook
'Ostende' met één 'o' genoemd. Want, vanaf
1883, toen de oudste foto's zijn genomen,
stond het op die wijze bekend. Ook de
straatnaam wordt met één o geduid. De
oudste schrijfwijze is echter die met
dubbel 'o'.
Er is al veel bekend over de bouwers en
de gebruikers van het slot. En ook over
degenen die in latere tijden op de resten
ervan bouwden en over hen die daar ver
volgens woonden. Want met de uitvoering
van de sloopwerkzaamheden, die reeds
plaatsvonden en de ontmanteling van het
voormalige Griekse restaurant 'Rhodos', ter
plekke waar vroeger het slot gestaan heeft,
zijn reeds de eerste waardevolle archeolo
gische elementen aan het licht gekomen.
Op 10 september, Open Monumentendag, is
Frank de Klerk met kleine groepjes belang
stellenden door de reeds ontdekte kelders
gelopen en heeft iets laten zien over wat er
al gedaan is.
Ontmanteling
Over de ontmanteling van het gebouw
vertelt Van der Vliet ons nog meer: 'De
ontmanteling is opgeknipt in drie ver
schillende fases. Eerst is er een bureau
onderzoek gedaan. Daarna hebben we een
historische verkenning laten doen naar
de waardebepaling. Daaruit is een tussen
plan, een demontageplan, ontstaan. Dat is
inmiddels ook al helemaal uitgewerkt. Nu
wacht nog een deelontleding onder leiding
van Bureau voor Bouwhistorie Dröge uit
Leiden. Daarbij zullen monsters worden
genomen. Dröge is in Nederland op bouw
historisch gebied een van de koplopers. Als
de monsters op waarde bepaald zijn, zijn
wij klaar.'
Korte historie Slot Oostende
Maar nu eerst iets over de geschiedenis
van het slot op basis van gegevens afkom
stig van Frank de Klerk: Op het terrein zijn
in het verleden scherven uit de twaalfde
eeuw gevonden. Er was toen al bewoning
en de heren Van Schenge waren de baas.
Ergens op het terrein tussen de St. Adri-
aanstraat, Wijngaardstraat, Zusterstraat
en Singelstraat werd in de twaalfde/der
tiende eeuw een kasteelberg opgeworpen.
Vlak daarbij bouwde men de eerste (dorps)
kerk van Goes. De heren Van Schenge
werden opgevolgd door de veel machtigere
heren Van Borsele. Onder de Van Borseles,
maakte Goes een belangrijke groei door.
In het jaar 1300 vielen de Vlamingen Zee
land binnen. Ook in Goes hielden ze huis.
Floris van Borsele deed met hen mee, ver
loor, en moest het veld ruimen. Er is in een
verslag van de strijd letterlijk sprake van
de kasteeltoren te Goes.
In de veertiende eeuw was familie van de
Hollandse graaf eigenaar van Goes. Het
gebouw heette in die tijd Torenburg. Hun
opvolger, begin vijftiende eeuw, werd bal
juw Wolfert van de Maalstede. Hij ging
later failliet en het huis raakte in de ver
sukkeling.
Aan het einde van de vijftiende eeuw werd
Jan van Oostende eigenaar. Naar hem
noemde men het kasteeltje slot Oostende.
28