Afb. 6. J.J. Ochtman. (Uit: Verslag t.g.v. het
50-jarig bestaan Ambachtsschool, GAG.)
Een andere activiteit van 't Nut was
de AEconomische Spijsuitdeling. Al
direct na de oprichting van het Goese
departement van 't Nut werd met de
spijsuitdeling begonnen. Het doel was
maaltijdverstrekking aan de arme
bevolking, vooral in de wintertijd.
Plaats van handeling was de voormalige
getijdemolen aan de Kleine Kade. Daar
werden de maaltijden bereid. Vanwege de
erwtensoep, die vaak op het menu stond,
werd het gebouw in de volksmond al snel
"t Soepuus' genoemd.12'
In 1898 werd Ochtman daar voorzitter. Na
de opheffing van 't Nut in 1905, bleef het
'Soepuus' in werking. Ochtman was bij de
viering van het honderdjarig bestaan in
1916 aanwezig.13'
Ochtman en de Ambachtsschool
In de Goesche Courant van donderdag 25
februari 1875 verscheen een ingezonden
stuk met als titel 'De Ambachtsschool'.
Daarin werd een oproep gedaan om een
bijeenkomst bij te wonen in het koffiehuis
'Slot Ostende'. De bedoeling was om
te komen tot de oprichting van een
ambachtsschool in Goes.
De initiatiefnemers waren dr. A.W. van
Campen, directeur van de Goese H.B.S., J.J.
Ochtman, gemeenteraadslid en industrieel,
de stadsarchitect D. de Koning en de heren
A. de Beste, brandstoffenhandelaar, W. de
Beste, P. Buitendijk en W.J. van der Weert,
plaatselijke aannemers.14'
De drie eerstgenoemden waren leden van
Goese departement van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen. Het blijkt dat
't Nut de bron is waaruit dit initiatief
is opgeborreld; immers, 't Nut had
als doelstelling: de verheffing van het
gewone volk. Helsloot noemt dat in
zijn studie over de volksontwikkeling
in Goes in de negentiende eeuw het
beschavingsoffensief.15'
De vereniging 'De Ambachtsschool'
werd inderdaad opgericht. Van de
oprichtingsvergadering zijn helaas geen
notulen bewaard gebleven, maar op
een tweede vergadering verschenen 57
personen. Het voorlopig comité, zoals dat
in het persbericht van 25 februari werd
genoemd, werd tot definitief bestuur
gekozen. Dr. A.W. van Campen werd
voorzitter, J.J. Ochtman secretaris en
A. de Beste penningmeester.
Over het idee achter dit initiatief nog het
volgende.
De Nederlandse regering was toentertijd
van mening dat het oprichten van
ambachtsscholen niet op de weg van de
rijksoverheid lag. Dat moest overgelaten
worden aan het particulier initiatief.
Daarom is het begrijpelijk dat onder de
paraplu van 't Nut dit particuliere initiatief
leidde tot de oprichting van de Goese
ambachtsschool.
Dat Goes daarbij in Nederland een
voortrekkersrol vervulde blijkt wel uit het
feit dat het kleine Goes, na grote steden
als Amsterdam (1861), Rotterdam (1870),
7
DE MEER J. J. OCHTMAN,
OPRICHTER OER AMBACHTSSCHOOL
Socrotorlr, 1075-1070.
Voorzlttor 1806-1OO1.
1895-1890.
Bestuurslid 1875-1891.
1095-1922.
