Nederlandstalige) 'blaadjes', zoals mijn
vader die noemde.
Dokter Klos was mijn grootvader komen
vragen wat hij de zieke kinderen had
gegeven, omdat al zijn patiënten hem
ontvielen. Hij had ze daarna dezelfde
middelen gegeven die mijn grootvader aan
zijn kinderen had gegeven en geen van zijn
patiënten was hem meer ontvallen aan de
Spaanse griep, zo vertelde mijn vader toen.
Wat er zoal gebeurde in een
dokterspraktijk
Verder viel het mij op dat zoveel ongevallen
uit Nisse en omgeving de krant haalden.
Een baby van een jaar die bij een val
een armpje had gebroken, een man die
een been brak nadat de paarden op hol
waren geslagen, etc. Met dokter Klos die
eerste hulp verleende. Ook haalde hij
een zevenmaands kindje, een kindje dat
uitgroeide tot een volwassen man die met
zijn vrouw in dezelfde plaats kwam wonen
als zoon Klos!
Gezamenlijk met de andere artsen in het
westeinde van Zuid-Beveland, maakte hij
in 1917 de inkomensafhankelijke prijzen
bekend van consulten en bevallingen.22'
Zoon Klos vertelde mij dat het in Nisse
de gewoonte was dat de dokter voor
een bevalling betaald werd met een
gouden tientje. Toch wil ik hierbij een
kanttekening plaatsen. Alleen de beter
gesitueerden zullen zich in Nisse aan die
gewoonte hebben kunnen houden, voor de
arme arbeidersgezinnen zal de vermelde
5,00 voor een bevalling (voor de laagste
inkomenscategorie) zeker al te duur zijn
geweest.
Of de gemeente Nisse kosten van
geneeskundige hulp vergoedde voor
de minder draagkrachtigen, of dat de
werkgevers daarin bijdroegen, is mij
niet bekend, evenmin of er nog bakers
waren die als vroedvrouw bij bevallingen
optraden.
In de meeste kleine plattelandsgemeenten
hadden de artsen het niet breed, zo wist
mijn andere grootvader uit oostelijk Zuid-
Beveland te vertellen. Hijzelf kreeg als
boer altijd gepeperde rekeningen van de
Afb. 8. Familiekiekje in de moestuin, Nisse.
(Foto: familiealbum Klos.)
dokter. De boeren in zijn dorp, waaronder
ook de burgemeester, hadden daar
onderling afspraken gemaakt inzake de
medische zorg, ook in de naburige dorpen
die tot het werkgebied van de dokter
hoorden.23'
Verder betaalde de boer ook de medische
zorg die de dokter aan zijn arbeiders
verleende. Zo had mijn opa, toen een
arbeider zich bij de graanoogst verwond
had en een oog verloren had, hem
meegenomen naar het ziekenhuis in
Middelburg om een kunstoog te laten
plaatsen, zodat hij niet levenslang met een
zwart lapje rond hoefde te lopen. En had
daarvoor ook alle kosten gedragen.
Dit was voor of in de periode dat sommige
artsen met het oprichten van een
Ziekenfonds de verzekering voor medische
zorg mogelijk maakten, een dergelijke
verzekering werd echter niet door alle
gezindten geaccepteerd. Ook kunnen er
9
