Een rondblik in Goes in het jaar 1711
Joost Adriaanse
Algemene toestand
Het stadhouderloze tijdperk blijft voortdu
ren. Op 14 juli 1711 verdrinkt de veelbe
lovende Friese Stadhouder Johan Willem
Friso tijdens een storm op het Hollands
Diep. Een toekomstig stadhouderschap van
alle gewesten was beslist niet uitgesloten
indien hij in leven was gebleven. De Repu
bliek, hoewel een onsamenhangend geheel
van gewesten en steden, wordt nog onder
de aanzienlijke mogendheden gerekend
(o.a. door haar uitgestrekte handel).
Er gonzen geruchten over een inval van
de Fransen. Uit het land van Neuzen en
Axel komt het nieuws dat de Fransen zich
rondom hun eiland dagelijks met zware
partijen vertonen en speciaal tussen vrij
dag- en zaterdagnacht voorleden met een
suffisant getal manschappen hebben geten
teerd met vaartuigen voor de stad Axel over
te komen om die te overrompelen, tgeen door
een opgekomen onweder van swaaren regen
met donder ende een noordwester wind, die
het wassende water vroeger als ordinair
aandrong, gelukkig was verhinderd.
De Goese gedeputeerden naar de staten
vergadering krijgen orders het daar heen te
dirigeren dat de vaartuigen tot Biervliet ge
durende den oorlog mogten worden geweerd
om alle gevreesde invasiën, soo in haren als
desen eilande van Zuid Beveland, daardoor
te voorkomen,1)
Het stadsbestuur van Goes verzoekt Ge
committeerde Raden van Zeeland met de
meeste nadruk tegen alle diergelijke onver
hoopte invasiën, tsij met het weren van de
vaartuigen tot Biervliet of met het afzenden
van een suffisant corps militie, alle moge
lijke precutiën te gebruiken.
Het Goese stadsbestuur is zich bewust
van het feit dat in deze turbulente tijd het
eiland aan verscheidene zijden is bloot
gesteld om door vijandelijke troepen met
kleine vaartuigen te worden binnengedron
gen. De geregten ten plattelande krijgen
orders om de voornaamste posten van hun
dorpen en parochies door een matig rot van
gewapende landsaten, geproportioneerd
Afb. 1. Het weeshuis
met de kapel van de
Zwarte Zusters. De
kapel werd in de acht
tiende eeuw gebruikt
als kerkgebouw van
de Waalse gemeente.
(Alle afbeeldingen:
Collectie gemeentear
chief Goes.)
15