De rijke bodem van Oost-Zuid-Beveland
Bas Chamuleau
We kennen allemaal de verhalen over de
verdronken dorpen die in de bodem van het
huidige en voormalige Oost-Zuid-Beveland
liggen. Er is geen gebied in de Zeeuwse
Delta dat zo heeft geleden onder de
stormvloeden van de late Middeleeuwen.
Door deze rampen is veel cultuurhistorisch
erfgoed verloren gegaan.
Maar juist daardoor is de bodem van Oost-
Zuid-Beveland rijk aan Middeleeuwse
historie, veelal ongeschonden.
Dit bleek ook weer tijdens het graven van
de gasleiding in 2007. Wie dit heeft gevolgd
heeft kunnen zien op welke wijze de bodem
van Oost-Zuid-Beveland is opgebouwd
en hoe de bodem per polder verschilt.
Maar ook heeft de toeschouwer kunnen
ontdekken waar middeleeuwse geulen
hebben gelopen, hoe schorrengeultjes zich
in het veen hebben uitgeschuurd en zijn
opgevuld. Maar ook kunnen we de gevolgen
van menselijk handelen zien, zoals sloten,
grachten, afvalputten, etc.
Dit artikel gaat over één van de
opzienbarende vondsten die tijdens
het graven van de gasleidingsleuf zijn
gedaan in de polders tussen Rilland en
Woensdrecht.
De vondst van een 'kleikist'
In 2007 is van oost naar west door Zuid-
Beveland een gasleiding aangelegd. Dit
werk is door mij gevolgd. Er zijn omstreeks
duizend bodemfoto's gemaakt waarop alle
mogelijke bodemprofielen en archeologische
sites zijn terug te vinden.
Zowel in 2007 als in 2008 zijn in de
Caterspolder, onder Woensdrecht, leidingen
aangebracht. Het betreft twee leidingen op
een onderlinge afstand van circa 10 meter.
Tijdens het leggen van beide buizen is in
het zuidelijke deel van deze polder een
vlechtwerk in de bodem aangetroffen. Bij
de tweede keer was ik hierbij aanwezig.
Het afgraven van het vlechtwerk is op foto
vastgelegd en ik heb kunnen waarnemen
hoe een dergelijk vlechtwerk van rijshout
er uitziet, zie afbeeldingen 1 en 2.
Bij nader onderzoek bleek op de locatie een
dijkrestant van vóór 1530 aanwezig te zijn.
Dit toont zich als een lichte welving boven
het maaiveld. Het is bekend dat hier in de
onmiddellijke nabijheid het verdronken
dorp Agger heeft gelegen.1'
Op de plaats waar de uitgraving voor
de leidingen het oude dijktracé kruist,
Afb. 1. Kleikist
in sleufwand,
Cartespolder 2008.
(Foto B. Chamuleau.)
30