Parlevinkerspad Hansweert Frank de Klerk Reeds enige tijd is de Dorpsraad Hansweert samen met de Heemkundige Kring bezig om een dergelijk pad te realiseren. Her en der worden in dorpen zogenaamde ommetjes met nieuwe informatieborden aangegeven. In Hansweert leent een terrein bij het dorp zich wel heel erg voor een dergelijk ommetje of wandeltochtje, namelijk het vroegere sluizencomplex ten oosten van het dorp. Bij de aanleg van de nieuwe sluizen verderop naar het oosten vervielen de oude, monumentale, of zo u wilt, krakkemikkige sluizen uit 1866 en later. Het Rijk wist geen betere oplossing te verzinnen voor de sluizen en de oude buitenhaven, dan deze vol met zand te storten. Veel van de sluishoofden, -deuren en vroegere paden bleven bewaard. Dit is het gebied waar het Parlevinkerspad zal worden uitgezet. Met een handvol informatieborden zal veel historie over het kanaaldorp Hansweert worden aangeboden aan de wandelaar. Voor de borden, die in samenwerking met de Stichting Landschapsverzorging Zeeland worden uitgevoerd, is op ruime schaal sponsoring binnengehaald. De route zal zich niet tot de vroegere sluizen beperken, maar ook het dorp zelf aandoen. Hansweert lijkt een dorp dat pas historie heeft vanaf de aanleg van het kanaal door Zuid-Beveland, maar niets is minder waar. Al in de veertiende eeuw ontstaat het, een eeuw later is er een kapel gewijd aan St. Thomas, en in de zestiende en zeventiende eeuw gebeurt er ook het nodige. Daarna wordt het wat stil, totdat in 1808 de dijken breken en bij Hansweert een groot stuk polder verdwijnt. Enkele tientallen jaren later beginnen de eerste kanaalwerken, die in die tijd wel worden vergeleken met de bouw van de Toren van Babel. Zodra het kanaal en de sluizen er liggen barsten zowel Hansweert als Wemeldinge, dat andere kanaaldorp, al snel uit hun voegen. De horeca profiteert enorm van de schepelingen die aan wal komen, en ook de winkeliers. Nu komen de parlevinkers opzetten, leurders die vanaf de sluismuren en in het kanaal met bootjes hun waren te koop aanbieden. Zij geven hun naam aan het wandelpad. Er zijn veel historische gegevens verzameld en ook beeldmateriaal. Verder zijn de laatste parlevinkers van het dorp door de Dorpsraad geïnterviewd. Men wil namelijk niet volstaan met alleen het Parlevinkerspad; er zijn ook al plannen in de maak om aan de Boomdijk een Juttersmuseum uit de grond te stampen. Als een schip zijn lading verloor (of verliest), dan zijn de goederen die aanspoelen Rijkseigendom, althans volgens de wet. Wetskennis was niet bij iedereen in Hansweert aanwezig, zodat er veel aangespoelde goederen van waarde gejut werden. Gevoegd bij thema's als de Eerste (tienduizenden Belgische vluchtelingen) en Tweede Wereldoorlog, scheepsrampen en -bergingen, de Ramp, de scheepswerf, Maria- oord, de rooms-katholieke en de nederlands-hervormde kerk, enz. enz. hoeft voor een interessante invulling van dit museum niet te worden gevreesd. Het Parlevinkerspad zal deze zomer (als alles meezit) worden geopend. Afb. 1. Het parlevinkersbootje van Ruisaard, vóór 1940. (Collectie Weezepoel.) 34

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2011 | | pagina 38