Herstelde travalje in 's-Heer Arendskerke
O.W. Hoogerhuis
Een travalje was vroeger een vertrouwd
beeld. Meestal stond een travalje in de
lengterichting voor een hoefsmederij; soms
waren ze voorzien van een afdakje. Om en
nabij een travalje was bijna altijd sprake
van bedrijvigheid, meestal ook een sociaal
trefpunt in een dorp. Veel travaljes zijn na
verval afgebroken. De Stichting Vrienden
van de Travalje beijvert zich waar mogelijk
voor het in stand houden van de travaljes
in de Zeeuwse steden en dorpen.
Zo heeft de Stichting zich ook ingespannen
voor het behoud van de in slechte staat
verkerende travalje in de Vermetstraat
(de vroegere Dorpsstraat) te 's-Heer
Arendskerke. Deze travalje dateert
uit de negentiende eeuw en is een
gezichtsbepalend object in het straatbeeld.
Gedurende meer dan een eeuw zijn in
de smederij leden van de familie Butler
werkzaam geweest, die tevens hoefsmeden
waren. De werkpaarden van de omliggende
boerderijen verdwenen echter gaandeweg
en de rijpaarden op de maneges werden
steeds meer door een hoefsmid ter plekke
beslagen. Zo veranderen de tijden en de
overbodigheid van deze travalje zou dan
ook spoedig tot afbraak hebben geleid.
Om deze travalje van de ondergang te
redden vroeg de Stichting Vrienden van
de Travalje bij de gemeente Goes subsidie
aan voor de restauratie hiervan. De
gemeente besloot positief op dit verzoek
en eind 2010 waren de hoognodige
herstelwerkzaamheden afgerond.
Technisch gezien verkeerde deze travalje
in een zodanige toestand dat het nodig
bleek om het geheel te 'strippen'. Daarna
is het staalwerk geconserveerd en met
zwarte lak geschilderd. Al het houtwerk is
vernieuwd en vervangen door eikenhout,
dat nadien is geconserveerd. Voor de
constructie is het nog bestaande hout
gebruikt en de ontbrekende delen
zijn nagemaakt van andere travaljes. Het
geheel is in een grijze kleur geschilderd.
Het dakje is tijdens de werkzaamheden
verwijderd en na de voltooiing weer
teruggeplaatst. Het is verheugend dat dit
cultuurhistorisch erfgoed in de dorpskom
van 's-Heer Arendskerke voor het
nageslacht bewaard is gebleven. Te meer
omdat juist in de gemeente Goes het aantal
nog bestaande travaljes minimaal is.
Afb. 1. Op deze foto
staan van links naar
rechts de volgende
leden van de familie
Butler: Pieter
Alexander met
zijn nieuwe fiets),
Kaatje, Sien, Kees
(de smid), Keetje
(kind) en Laurina
Francina Butler- van
de Voorde. Collectie
familie Butler.)