Afb. 2. Sailing Letters. Collectie E. van der Doe.) weigert om dit materiaal uit te lenen aan een Nederlandse archiefdienst. Deze collectie staat inmiddels bekend onder de naam Sailing Letters. Het project Sailing Letters is een samenwerking tussen de Koninklijke Bibliotheek, het Nationaal Archief, Universiteit Leiden en de Samenwerkende Maritieme Fondsen. Wat treft men in deze verzameling Sailing Letters aan? Documenten van velerlei aard. Dit varieert van scheepsjournalen, aanbevelingsbrieven, ladingboekjes, kwitanties en wissels tot liefdesbrieven. Zoals gezegd is dit alles afkomstig van Nederlandse schepen die tijdens de Engelse oorlogen in beslag werden genomen. Dit archiefmateriaal is door de Engelsen eeuwenlang bewaard in de Tower of London en later in The National Archives in Kew. De soms nog ongeopende persoonlijke brieven zijn erg interessant omdat ze veel informatie verschaffen over het dagelijks leven in die tijd. Dit is voor het historisch onderzoek van belang omdat er betrekkelijk weinig geschreven documenten van gewone mensen uit deze periode in de archieven bewaard zijn gebleven. Van der Doe berichtte ons dat vele Sailing Letters opvallend Zeeuws aandoen. Duidelijk merkbaar is dat het Hollands- Zeeuwse dialect aan de basis ligt van het huidige Algemeen Beschaafd Nederlands. Op basis van deze brieven is het mogelijk om onderzoek te doen naar het taalgebruik van de gewone 'Nederlander' uit die tijd. Onze kennis van het zeventiende en achttiende-eeuwse taalgebruik is vooral gebaseerd op de taal waarin de elite schreef. Over wat de gewone man en vrouw in die tijd dacht, voelde en welke emoties hij/zij kende weten we tot nu toe vrij weinig. De bewaarde archieven uit die tijd betreffen in hoofdzaak overheidsarchieven. In zijn lezing zal Van der Doe voorbeelden laten zien van de taal die bijvoorbeeld geliefden gebruikten om dieperliggende gevoelens met elkaar te delen. Zijn er ook Bevelandse 'Sailing Letters' gevonden? Tot dusverre is Van der Doe (nog) niet veel Bevelandse brieven in Engeland tegengekomen. In deze collectie bevinden zich in elk geval Zierikzeese brieven; deze stad telde met haar koopvaardij- en vissersvloot tijdens de Engelse oorlogen nog geducht mee in zeevarend Nederland. Wel trof hij documenten aan die met een gekaapt beurtschip van Rotterdam naar Zierikzee doorgestuurd moesten worden naar Goes. Met het oog op de lezing blijft Van der Doe in Engeland echter zoeken naar brieven die in een Bevelandse context zijn te plaatsen. Al met al belooft het op 18 november 2011 een boeiende lezing te worden. 42

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2011 | | pagina 46