Afb. 2. Ets van Simon Frisius uit 1611. en de zeventiende eeuw, o.a. een grafiek van Jan v.d. Velde; van Jacob Ernst Marcus. Dierprenten van B.G. van Os; landschappen van Simon Frisius en van Herman Naywinx. Er zullen ook anonieme portretten komen, o.a. dat van Jean de Labadie. Kortom, het wordt een dwarsdoorsnede van alles dat wordt verhandeld in de zaak.' Vakmanschap en kaartenmakers Jaap vertelt nog iets meer over de techniek en het vakmanschap, dat geëtaleerd werd. Hij zegt daarover: 'Kenmerkend is dat de druktechniek vrijwel altijd kopergravure was, met uitzondering van enkele houtsneden. De uitkomsten van de metingen worden geëtaleerd op de kaarten, die gaandeweg steeds meer details vermelden. Zestiende-eeuwse kaarten vertonen vooral waterwegen. In die tijd ging immers het transport bijna uitsluitend over water. In de zeventiende eeuw zien we dat er ook een wegennet wordt ontwikkeld, aanvankelijk weliswaar nog nauwelijks verhard, maar toch ontstaan er verbindingen. Bekende kaartenmakers, waarvan ook werk vertoond zal worden op de expositie, zijn ondermeer Ortelius, de man die de eerste atlas heeft uitgegeven, in 1570; verder ook Blaeu, die in Amsterdam de grootste drukker was van de zeventiende eeuw en Tirion, een achttiende-eeuwse uitgever uit Amsterdam. Prentenmakers waren topografische tekenaars. Uit de achttiende eeuw kennen we: gravures van Bulthuis (voor Zeeland belangrijk!), met Bendorp als graveur. Dan was er Cornelis Pronk, de tekenaar, met Hendrik Speelman die zijn tekeningen heeft gegraveerd. Je ziet dat men tot in detail wandkaarten uitwerkte van o.a. Zeeland en de polders en waterschappen (hoogheemraadsschapsgebieden). De wandkaart van Nicolaas Visscher is een super gedetailleerde kaart.' Ingeprent geeft een goed beeld van wat er te koop was, reeds in voorgaande eeuwen! De tentoonstelling loopt tot begin september 2012. Voor geïnteresseerden verwijzen we naar de websites van de beide firmanten: Th. Laurentius Old Master Prints (Theo en Frans Laurentius): www.laurentiusoldmasterprints.nl Dat Narrenschip (Jaap van den Bovenkampwww. datnarrenschipnl 19 25

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2012 | | pagina 27