Kortgene in opspraak. Eerst werd hem
censuur opgelegd en nadien, op 24 april
1803, werd hij met emeritaat gestuurd.
Naar de reden moeten we gissen. Die is in
het notulenboek niet vermeld. En hoe het
Loene verging? We weten niets zeker. Voor
hem was het in Kats in ieder geval opgaan,
blinken en verzinken.20'
Naspeuringen op de site 'Zeeuwen gezocht'
leveren wel enkele Loene's op. Zo trouwt
er op 6 juli 1804 een Hendrik Loene met
Geertruij van der Kop. Maar of dat onze
Hendrik is, wordt niet duidelijk. In 1823
trouwt een 53-jarige Hendrik Loene,
geboren te Middelburg met Elisabeth
Colijn in Dordrecht. Deze Hendrik zal
dezelfde zijn als de man die op 14 maart
1823 door de rechtbank van Dordrecht
werd veroordeeld wegens ongeoorloofde
godsdienstoefeningen. Misschien is dat ook
de Loene die in vermoedelijk in datzelfde
jaar een brochure schreef met de titel:
Korten inhoud van mijne belijdenis en
opgaaf van de gronden waarop dezelve
steunt, opgesteld ter beoordeling van
alle beminnaars der oude, zuivere en
onvervalschte Goddelijke waarheid en
tevens strekkende tot wederlegging en
beantwoording van eenen naamlozen brief,
geplaatst in het Haagsche Algemeene
Nieuws en Advertentieblad, van den 4
december 1822.21)
41
Noten:
1. Archief Hervormde Gemeente Kats, inv.nr. 3, notulen
van de kerkenraad 21-6-1799 en 30-6-1799.
2. idem, rapport aan de classis, 2-9-1799, in afschrift in de
notulen opgenomen.
3. Zie Kist en Royaards, Nederlands Archief voor
de kerkgeschiedenis D VIII, p. 253, 354. In de
kerkenraadsnotulen van 's-Gravenpolder is in het jaar
1798 niets vermeld. Het archief van de Hervormde
Kerk van Middelburg is in de meidagen van 1940
verloren gegaan, zodat we over de persoonsgegevens
van Loene geen nadere gegevens kunnen vinden.
4. Archief HV Kats, inv.nr. 3, afschrift van de brief van
2-9-1799.
5. Vgl. nt. 3.
6. Raze, inv.nr. 3029, register van transporten en
plechten, 1799.
7. Archief HV Kats, inv.nr. 3.
8. Idem, vergadering 20-12-1799.
9. In kerken die behoren tot het gereformeerd
protestantisme gaat de censura morum vooraf aan de
viering van het avondmaal. Het biedt de mogelijkheid
bezwaren in te dienen tegen de belijdenis en/of de
wandel van leden van de gemeente, op grond waarvan
de kerkenraad hen de toegang tot het avondmaal kan
ontzeggen. Het doel van deze vorm van kerkelijke
censuur is dat de betreffende leden tot inkeer komen,
waardoor de toegang tot het avondmaal weer wordt
verleend. In de Heidelbergse catechismus wordt
hierover in vraag en antwoord 85 gesproken. De
censura morum is in het bijzonder van toepassing op de
ambtsdragers van de gemeente. Zij beproeven zichzelf
en elkaar om dat wat een goede avondmaalsviering
in de weg zou kunnen staan, weg te nemen. Bron:
Christelijke Encyclopedie (Kampen 2005) [Noot van de
redactie.!
10. Archief HV Kats, inv.nr. 3, vergadering 11-1-1800.
11. Idem, vergadering 16-2-1800.
12. Archief Kats, vrl.nr. 1, notulen van de vergaderingen
van het dorpsbestuur.
13. Archief HV Kats, inv.nr. 3, vergaderingen 28-4-1800.
14. Idem, gemeentevergadering, 11-5-1800.
15. Archief Hervormde Gemeente Ellewoutsdijk, inv.nr. 2,
notulen kerkenraad 1781-1826.
16. Archief Hervormde Gemeente Kats, inv.nr. 3,
vergadering 11-2-1803.
17. Idem, vergadering 18-12-1803. Het contract bevindt
zich niet in het archief van de kerk.
18. Idem, vergadering 16-9-1804, waarin het advies van de
classis woordelijk is opgenomen.
19. Idem, vergadering 21-2-1805.
20. G.E. de Regt, Geschiedenis van de Ned. Herv. Kerk te
Kortgene, z.p.z.j, p. 59.
21. Zie Van der Aa, Biografisch Woordenboek, deel 11, 564
en F.L. Bos, Archiefstukken betreffende de Afscheiding
van 1834, eerste deel, Kampen, 1939, p. 53.