rekening namen (bijlage 2, nrs. 37, 38 en 39). Deze ambachtslieden waren bekend in Wemeldinge omdat ze regelmatig werk zaamheden aan de kerk verrichtten.6' Jaren later is een uurwerk en een klok aangebracht. Ook de glazenmaker Michiel Ingelse was een bekende (bijlage 2, nr. 27). Van tijd tot tijd werkte hij aan de ramen van de kerk. Vanaf het eerste moment werd de dakrui ter aangeduid met de benaming Franse spitse. Mogelijk is deze naam ontstaan omdat dakruiters met een scherpe pun tige bekroning nogal eens voorkwamen in Frankrijk. In deze omgeving werden in de zeventiende eeuw dakruiters van een om vang zoals hier in Wemeldinge regelmatig geplaatst op het dak van toen gebouwde protestantse zaalkerkjes, ook wel op voor name profane gebouwen. De inrichting van de parochie-recht- kamer Niet David Gillissen of een andere plaat selijke timmerman kreeg de opdracht om een nieuwe tafel, schoumantel en tuijn inde parochije kamer te vervaardigen, maar Blaes Fonteijne, een ervaren Goese schrijnwerker. Die had de jaren daarvoor een grote bijdrage geleverd aan de nieuwe inrichting van de kerk, blijkbaar tot volle tevredenheid (bijlage 2, nr. 23). Prachtige werkstukken moesten het zijn, vervaardigd van eersteklas wagenschot. Dat was Blaes Fonteijne wel toevertrouwd.7' Jan Cornelis Leijnse uit Roosendaal le verde tien nieuwe stoelen (bijlage 2, nr. 36), aan Christiaen Borms uit Goes werd het maecken van de sitte cussens opgedragen. Deze leverde ook pluijmen, tijeken en fran jes (bijlage 2, nr. 46). Jacob Oeije, eveneens een Goese midden stander, was de leverancier van het laken voor de kussens en voor het tafelkleed en het van croonras (een gekeperde wollen stof) vervaardigde schoorsteenkleed. Er was zelfs sprake van een behangsel teghen de muer (bijlage 2, nrs. 25, 35 en 47). Dit was in de zeventiende eeuw op zijn minst apart. Van Claes de Grave uit Goes werden twee copere kandelaers en andere kleine attribu ten betrokken (bijlage 2, nr. 45). Voor de bediening tijdens de vergaderingen en het schoonhouden van de parochie- rechtkamer werd vanaf het begin een overeenkomst gesloten met Marinus Ma- rinusse. Het was allemaal erg netjes en zo moest het natuurlijk ook wel blijven. Het is frappant dat de kosten hiervan, zonder enige verwijzing naar een verrekening met de parochie, verantwoord werden in de ker- kenrekeningen: betaeld aen Marinus Mari- nusse jaarlijks tractement van de parochie rechtkamer te bedienen en schoon te maken 2.0.0. Het is ook weer een verwijzing naar de bijzondere - in feite onverklaarba re - band tussen kerk- en parochiebestuur. Herkenbaarheid en status, daar lag zoals we zagen sterk de nadruk op bij het exteri eur van de nieuwe parochie-rechtkamer. Maar de inrichting deed er zeker niet voor onder, integendeel, het was in feite pure luxe. We hebben niet veel fantasie nodig om ze te zien zitten: schout en schepenen, de trotse bestuurders van de besloten boerengemeenschap, op hun comfortabele sitte cussens, achter een van twee copere kandelaers voorziene en met een laeckens tafelcleet getooide tafel. De eenvoudige Wemeldingenaar die er binnenkwam om voor een of ander voorval verantwoording af te leggen zal er voor het hekje gestaan hebben, eerbiedig en onderdanig, met gebo gen hoofd schuchter en bedeesd de gestelde vragen beantwoordend. Zoals het hoorde.8' Bijzondere gebeurtenissen Behalve tijdens het normale reilen en zei len van de dorpsgemeenschap speelde de parochie-rechtkamer een centrale rol bij speciale gelegenheden. Zo lezen we in Ne- derlandsche Jaerboeken het verhaal over een feestelijke gebeurtenis op maandag 22 mei 1758, honderd jaar na de ingebruik name. Op deze datum werd de nieuwe ambachtsheer van Wemeldinge, Jacobus Coomans, als opvolger van zijn overleden broer Pieter, plechtig in het dorp ingehaald. Hij was per rijtuig vanuit zijn woonplaats Goes naar Wemeldinge gekomen, waar hij aan de Loo plaatsnam in de gekroonde Stoel, die bij het begin van het Dorp, onder de eerste aldaer opgerichte Eerepoort, ge reed stond. Tien jonge Dochters wachtten 6

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2013 | | pagina 10