Afb. 5. Een uit de periode 1640-1660
daterende zgn. betaaltafel, afkomstig uit
de parochie-rechtkamer van Wemeldinge.
De tafel is persoonlijk eigendom geworden
van P. Dekker ten tijde van zijn afscheid
als burgemeester in 1902. (Particulier bezit,
foto T. Lepoeter-Boes.)
zijne Wel Ed. Gestr. aldaer op; en de Am
bachtsheer werd, na dat hij zich in de ge
melde Stoel geplaetst had, door deze jonge
Dochters gedragen langs het Dorp, door de
opgerichte Eerepoorten, tot in de Kamer van
het Rechthuis Zoo ras de Ambachtsheer
in de Kamer van het Rechthuis gedragen
was, werden de gewapende Burgers, door
den Adjudant, in twee divisien verdeeld
die bij beurten, twee aan twee tegelijk, tot
verscheide reizen toe, uit hunne Musketten
losbrandden. In de Kamer van het Recht
huis vergaderden daerop de Schout, de
Schepenen, de Kerk- en Armmeesters, en de
Predikant, benevens derzelver Vrouwen, om
den Ambachtsheer te feliciteren; die allen
door zijne Wel Ed. Gestr. in het Rechthuis
treffelijk onthaeld werden
En buiten het Rechthuis waren vier plaetsen
bereid, alwaer de Burgerij bij een kwam om,
ter eere van dezen dag, vrolijk te zijn...9)
Bijlage 1
Op meerdere plaatsen vond men een her
berg met de naam De Swaene. Meestal
was dit de voornaamste dorpsherberg waar
tevens de parochie-rechtkamer zich be
vond en waar het bestuur van de parochie
vergaderde. Het is frappant dat precies
in de periode dat men in Wemeldinge een
nieuwe parochie-rechtkamer in gebruik
wilde nemen, er in het dorp het nodige aan
de hand was. Wemeldinge speelde namelijk
een belangrijke rol in de voorbereiding van
de aanval op Goes in de nacht van 16 op 17
mei 1658 door de daar uit zijn functie ont
heven baljuw Bartolomeus Dankerts.
Op woensdag 22 mei 1658 verklaarde Ma-
rinus Laurissen, herbergier in de herberg
De Swaene voor de vierschaar te Goes dat
te zijnen huize al geruime tijd geleden
door Bartolomeus Dankerts een bijeen
komst belegd was. Het doel was om huur
lingen te ronselen voor de overval op Goes.
Verder had Marinus Laurissen zich laten
verleiden om mee te gaan naar Kruiningen
voor overleg om met geweld Goes binnen te
vallen. Uiteraard is het gissen, maar zou
de herbergier van De Swaene bij de am
bachtsheren en/of het parochiebestuur door
zijn optreden in deze zaak uit de gratie zijn
geraakt? (Gemeentearchief Goes, RAZE
inv.nr. 1710/2, fol. 34 e.v.; G.J. Lepoeter,
De machtsgreep van een Goese baljuw, in
Historisch jaarboek voor Zuid- en Noord-
Beveland no. 11, Goes, 1985, pag. 5-25.)
Bijlage 2
Overzicht van de in 1658 gemaakte kosten
voor de aankoop, verbouwing en inrichting
van de parochie-rechtkamer te Wemel
dinge. Opgesteld door de rendant Dignus
Mejonck.
'Alsoo bij de Ed. Heeren Ambachtsheren
ende haere Ed. gecomitteerden deser paro-
chije Wemeldinghe inden jaere 1658 is ge-
consenteert ende geoctroijeert, dat bij den
Rendant met advijs ende communicatie
van haere Ed. soude moghen werden ge-
cocht een plaetse omme die te prepareren
tot een parochije Rechtkamer, ende sijn tot
dien eijnde bij hem rendant uijtgelegt dese
naer volgende penningen.
Blijct bij ordonnantiën, quijtantiën, etc.
1. Inden eersten betaelt aen Marinus Ma-
rinusse Cleermaker den incoop vande
earner volgens de leveringhe ende sijne
quijtantie dese van 36.10.6.
2. Verteert bij den rendant ende den
schout Verburch omme den voorsz.
7
