Afb. 2. Het plakken van UV-werende folie.
vooral textiel en papier zijn erg kwetsbaar,
aardewerk daarentegen weer veel minder.
Lange tijd was er geen goede vervanger
van de halogeenlamp, totdat de LED ver
lichting (Light Emitting Diode) er kwam.
In het begin was deze lamp nog helemaal
niet toegespitst op het gebruik in musea,
maar de laatste paar jaar is dit een grote
markt geworden voor de LED lampenin
dustrie. LED verlichting geeft namelijk
vrijwel geen warmte af en is dus in dat
opzicht niet schadelijk voor objecten.
Daarnaast is de levensduur van een lamp
veel groter (25.000 tot 50.000 branduren
tegenover 1.000 tot 2.000 branduren van
een halogeenlamp) en het energieverbruik
is veel minder. De LED lampen zijn in aan
schaf wel duurder dan halogeenlampen,
maar dit is terug te verdienen door het lage
energieverbruik. Binnen een paar jaar heb
ben de lampen zichzelf betaald en wordt
er dus feitelijk bespaard. In 2011 is het
Historisch Museum De Bevelanden over
gegaan op LED verlichting, een stap waar
het museum erg trots op is. We waren een
pionier in Zeeland op dit gebied, en andere
Zeeuwse musea zijn al bij ons langs ge
weest om te kijken naar onze lampen. Eén
van de lampen die museum heeft gekozen,
de Concord Beacon LED, heeft internatio
naal verschillende prijzen gewonnen, zoals
Lighting Design Awards 2011, Lighting
Industry Awards 2011 en de LUX Awards
2011. Tevens waren wij het eerste museum
met deze LED lampen.
Naast kunstmatig licht, vormt ook het dag
licht een gevaar voor de collectie. Zonlicht
bevat schadelijke UV-straling waardoor
objecten verkleuren. Als beheerder van
een historische collectie is dit iets dat het
museum wil vermijden. Daarnaast vormen
de ramen nog een gevaar: de ramen zijn
enkel glas en laten daarvoor veel kou en
warmte door. Omdat het museum in een
monumentenpand zit, mogen de ramen
ook niet vervangen worden. De oplossing
kwam tweedelig: UV-werende folie en
achterzetramen. UV-werende folie is een
doorzichtige folie die op de ramen geplakt
wordt. Deze folie is speciaal gemaakt om
UV-straling tegen te houden, en ook een
deel van de warmte. Het plakken van de
folie gebeurd door professionals, maar het
was voor het museumpersoneel nog een
grote klus om alle ramen in het museum
vrij te maken. Achterzetramen zijn ramen
die aan de binnenkant van het echte raam
worden geplaatst. Dit gelaagd glas vormt
daardoor een extra buffer tegen het buiten
klimaat. Daarnaast bied het glas ook extra
veiligheid tegen inbraken. De kozijnen van
de achterzetramen zijn in precies dezelfde
kleur als de kozijnen van het museum en
Afb. 3. Achter zetraam, detail.
22
