Het Soepuus
De werkzaamheden van de Commissie voor Oeconomische Spijsuitdeling te Goes
Johan Boogaard
Steeds meer hulp aan arme gezinnen, kopte
onlangs de PZC.1' We kijken daar niet meer
van op, want we zitten in een wereldwijde
crisis. Om de problemen die daardoor ont
staan het hoofd te bieden moet ook in ons
land drastisch worden bezuinigd. Door
stagnatie in de wereldhandel moeten be
drijven afslanken of zelfs sluiten.
De werkloosheid neemt steeds grotere vor
men aan. Dat werklozen en mensen die al
met een krappe beurs leven daardoor erg
worden getroffen laat zich raden. Dat leidt
tot allerlei vormen van 'stille' of 'openlijke'
armoede. Ruilwinkels en voedselbanken
rijzen als paddenstoelen uit de grond, zodat
de minder bedeelden uit onze samenleving
zich van hun dagelijkse levensbehoeften
kunnen voorzien.
Men zegt wel dat dit de diepste crisis ooit
is, maar dat valt nog maar te bezien. Het
verschil tussen rijk en arm is van alle tij
den en mensen die zich aan de zelfkant
van de samenleving bevinden zijn er altijd
geweest.
Ook in de Goese setting kwamen armoede
en voedselverstrekking van oudsher voor.
Het is wellicht nuttig, gelet op de actuele
situatie, eens te bezien hoe het vroeger
ging. Daartoe gaan we terug naar het begin
van de negentiende eeuw.
We schrijven 1815. De Franse tijd was
voorbij. Napoleon had Europa in desolate
toestand achtergelaten. De vele oorlogen
hadden de West-Europese landen volledig
uitgeput en de bevolking tot de bedelstaf
gebracht. Het Continentale Stelsel, een
handelsembargo om Engeland op de knieën
te krijgen had een totaal averechtse uit
werking. Engeland werd nooit door Napo
leon veroverd en de handel en scheepvaart
vanuit het Franse Keizerrijk kwamen ge
heel tot stilstand.2'
Voor een handelsnatie als de Nederlanden
was dit helemaal funest. De welvaart ver
dween en bittere armoede kwam er voor
in de plaats. En waar armoede heerst zijn
het de minst draagkrachtigen die het ge
lag moeten betalen. De werkloosheid nam
schrikbarende vormen aan, veel kleine am-
PeintrB-Phtttodraphe
Afb. 1. Jacobus Walraven van Kerkwijk
(1798 - 1874), apotheker, wethouder van
Goes, geboren op 8 april 1798 te Goes en
overleden op 15 december 1874 te Goes. Hij
was getrouwd eerst met Catherina Chris
tina van Deinse en later met Antoinette
Guillemette Groendijk. (Alle afbeeldingen:
Collectie Gemeentearchief Goes.)
28
J. C.VAN DER MEt'R MOHR MAASTRICHT.
