You can help
American red cross
Met de breipen in de hand, vechtend voor het vaderland
Kim Sluijter
Handwerken wordt vaak gezien als een
hobby welke dames in hun vrije tijd beoe
fenen, maar vroeger was dit wel anders.
Vrouwen naaiden en breiden zelf kleding
stukken voor de familie, door de kleding
te verstellen kon die meegroeien met het
kind, en sokken stoppen zorgde ook dat
deze langer mee gingen. Het werden niet
voor niks 'nuttige' handwerken genoemd.
Niet alleen voor het gezin waren deze vaar
digheden van belang, ook voor het leger
tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Hoewel Nederland neutraal bleef tijdens
de Eerste Wereldoorlog, was de oorlog
uiteraard te voelen in ons land en werden
soldaten opgeroepen om paraat te staan in-
Afb. 1. Oproep om te breien. (Foto Ameri
kaans Rode Kruis.)
dien ons land binnengevallen zou worden.
Veel mannen waren dus weg van huis om
de grenzen te bewaken en al snel kwamen
er burgerinitiatieven om de mannen te
helpen. Zo was er een tekort aan sokken
voor de soldaten en vanuit Zeist kwam
in 1914 de eerste oproep van het dames
comité van het Rode Kruis aan alle vrou
wen en meisjes in Nederland om sokken te
breien voor de manschappen. Het dames
comité adviseerde wollen sokken, liefst
donkergrijs, hoewel die kleur overigens niet
bindend is.u Niet veel later kwam hier nog
een aanvulling bij, van een officiersvrouw,
dat de sokken geen naad in de hiel of voet
mochten bevatten omdat de soldaten veel
hinder hiervan ondervonden tijdens grote
marsen.2'
Er werd massaal gehoor gegeven aan de
oproep voor het breien van sokken. In
november van 1914, drie maanden na de
eerste oproep, waren al 1.500 paar sokken
aan de manschappen geschonken. Kort
daarna werden ook oproepen voor andere
kledingstukken geplaatst. Zo stond in di
verse kranten in Nederland en Zeeland een
oproep voor het breien van handschoenen
voor de soldaten, compleet met patroon en
afmetingen van de vingers van de gebreide
handschoen. Het was een heel eenvoudig,
vlug te breien model,3) en wederom werd
verzocht dit in donker gekleurde wol te
breien. Handmoffen werden ook gevraagd,
maar hier was geen vast patroon voor. De
meisjes van de openbare dagschool in Rit-
them hebben handschoenen gebreid en het
nodige sajet hiervoor hadden ze allen uit
eigen middelen aangeschaft A In Heinkens-
zand werd een commissie gevormd voor het
breien van sokken en handschoenen, en de
dames haalden 55,10 op waarmee zij 34
paar sokken konden breien.
Door de strenge winter kwamen er ook snel
oproepen voor het breien van bivakmutsen.
Wederom in een oproep in de krant werd
vooral op de emoties van de vrouw gespeeld
29
