dat er 3.000 grondarbeiders werden opge roepen om de nieuwe polder aan te leggen. Enkele malen komen we tegen dat er meer dan 1.000 arbeiders aan de bedijkingen werkten. Deze waren van verschillende disciplines, hoewel die in de geraadpleegde bronnen niet worden genoemd. Wel dat er regelmatig onrust was en stakingen uitbra ken, omdat zij het met de gang van zaken niet eens waren. De dijkwerkers hielden zich kennelijk niet altijd aan de afspraken. Het toezicht faalde. Door de Maatschappij werden aanvullende maatregelen getroffen om de manier van werken en de kwaliteit van de dijken te verbeteren. Er werd bij Bath begonnen met één grote bedijking waarvoor binnen vier weken een verskade (hulpdijkje rond de dijkputten) was aangelegd van circa 8.000 meter. Vol gens de president-directeur van de Maat schappij, George Parker Bidder, werden er eerst twee bedijkingen van 560 en 432 hectare aangelegd. Deze waren succesvol. Afb. 5. President-directeur George Parker Bidder van de Maatschappij. (Bron Wiki- pedia.) Daarna werd met een bedijking van 720 hectare begonnen. Er was hier dus sprake van drie polders.3' De Engelse leiding leek bij de werken de Zeeuwse traditie te vol gen. Toch moeten de Engelsen niet goed op de hoogte zijn geweest van de Zeeuwse situatie, daar de bedijking pas in de zomer begon en dus niet voor de najaarsstormen gereed kon zijn. Er was inmiddels acht kilometer dijk van de drie polders in aanleg, variërend van vijf meter tot zes meter hoog en met een buitenhelling van 1:4 en een binnenhel- ling van 1:1. Het werk was vrijwel voltooid toen een storm vanuit het noordwesten in februari 1853 de dijk vernielde. Deze was tot 3,3 meter boven hoogwater gebracht, maar de zee sloeg er overheen met aan zienlijke schade tot gevolg. Een kapitaal van 1.800.000 dat was uitgegeven aan de bedijking ging verloren.4' De hierboven door Bidder genoemde derde polder wordt bevestigd op één van de drie tekeningen uit de periode 1853-1856 welke zich bevinden in het archief van Rijkswa terstaat.5' Op de tekeningen zijn naast de drie eerste polders ook de dijkprofielen en een doorsnede van de slikken aangegeven. De omvang van de polders is door ons niet vastgesteld omdat we niet konden beschik ken over de originele tekeningen. Wel heb ben we kunnen vaststellen dat de huidige polders veel kleiner zijn dan oorspronkelijk de bedoeling was. De huidige Separatiedijk was oorspronkelijk circa 2.000 meter lang waarvan nu nog slechts circa 1.250 meter over is. De derde polder bevond zich vóór de kust van Krabbendijke. De dijk van de derde polder sloot aan bij de tweede polder en liep in westelijke richting tot tegen de noordelijke dijkhoek van de Nieuwlande- polder. Dat Dronkers ook hier bij betrokken was, is af te leiden van zijn handtekening namens de Maatschappij onder de ontwerptekening van de tweede polder, naast die van Bidder en Stephenson. Tussen 1853 en 1866 zouden de in aanleg zijnde polders nog menigmaal overstromen. Telkens werd met veel moeite de herdij- king opgepakt met nieuwe bedijkingen. 1 20

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2014 | | pagina 22